Nederlands (NL)  German (DE)
Nummer:oub0279 Datum:14. Sept. 1420 Overlevering:Editie Vindplaats:Ostfriesisches Urkundenbuch, I, S. 239, nr. 279

Friedensvertrag zwischen Ocko tom Brok, den Landen Ostergo und Westergo und der Stadt Groningen.

Bron Recto Dorso Vertaling Relatie Zegels Materiaal Literatuur Index N.B.
Dit syn die articulen ende forwerden, daer die sendeboden der eerbare lueden, als joncker Ocko van den Broecke, ende der landen van Oestergo ende Westergo mitter stad van Groninghen eendrachtelic ende volcomelick, toe des meenen landis van Vrieslande beste, ruste, ende vrede te maken, ende alle twydracht in den name Godes voerby te legghen, gheramet ende begrepen hebben. In een eersten syn sy verdraghen, dat alle man, hy sy hoveling, hy sy partye, ofte hy sy gheestelick, ofte warlick, van Keensma ende der stad van Groninghen, ende desghelycken der landen van Oestergo ende Westergo, mit alle den eylanden ende Ommelanden, die daer omme gheleghen syn, die sullen overgheven ende nederlegghen terstondt alle twist, schelinghe, ende ansprake, die sie op malcanderen voer desse tyden mit rechte, ofte mit onrechte ghehat hebben, sie syn saket, of hoe dat sie bycomen syn, niemant op ten anderen daer omme te clagene, of toe sprekene, of toe redene, ten weer saecke als van den claghelicken dode Otto Clinghe, Bruin Klinghen broeder, den God ghenadich sy, is ghesproken, dat die ghene, die daer mede gheweest hebben, die nu utten lande gheweken syn, twie soenluede daer toe nemen, ende des ghelycken sal Bruen ende syn vrienden daer twie toe nemen, se toe scheiden. Item soe ist vorwart, ende begrepen by den selven sendeboden, dat elck man, hy sy hoe dat hy sy, in den lande van Oestergo ende Westergo eelck weder comen mach op dat syne, velich ende vry des toe bruecken, als hy nu ter tyt dat vynt, utgesecht dat heer Feye sal wonen op Alteken hus, die tyt over, dat die ghyselen ghesat worden, anders soe sal Alteke vorscr. syn arves guedes ende renten ghebruecken, soe waer dattet gheleghen is, ende binnen den tien daghen, dat die ghyselen sitten, soe sal eelck van hen syne twie naegheboerne vrienden daer thoe setten ende tlso voghen, die noch lief noch leet daer in schuwen, sie vrientlicke toe verenighen mit gueden ghelove: weert oeck, dat sie viere niet eens en mochten, soe sal juncker Ocko ende die stadt van Groninghen an die eene syde, twie guede mannen thoe voeghen, ende die landen van Oestergo ende Westergo an die ander syde, twie guede mannen, die prelaten syn, daer toe voeghen, ende wes die viere samentlicke ende eendrachtelicke daer toe vynden tusschen hen twien, daer sullen sie hen an ghenoeghen laten. Voert meer soe ist begrepen op ten selven daghe, dat alle hoeflinghen ende partyes luede, die in Oestergoe ende in Westergoe landen woenen, of die verdreven, of onfordreeven syn, terstont sullen vry, quyt, ledich, ende los schelden, ende overgheven alle loften, eeden, ende breven, die sy yernande, hy sy gheestelic ofte waerlic, of ghedwonghen hebben voer dessen daghe datum desses brewis. Item soe ist begrepen op den selven daghe, dat elck man onder hoeflinghen ende partyen in dessen voerscr. lande van Oestergoe ende Westergoe malck mitten anderen toe vrede, ende tot gueder vrienschap staen sullen, ende elck syne soldenaers ut syn dienste laten. Weert sake, dat yemant were van hoeflinghen ende partyen, die dat verbreke in den anderen mit doetslaghen, dat God verbieden moet, alsoe datter een hoefling doet bleve, den salmen ghelden mit dusent olde schilden, ende alsoe vele sal hy den rechter gheven voer syne broecke, in welcken deele hy dit doet; ende bleve daer een rueter doet, den sal men ghelden mit twintich schilden. Ende weert sake, dat die hantdadighe niet voldoen en mochte, soe sal hy dat mitten lyve betalen. Weert sake, dat oeck wie were, die den hantdadighen onthilde, die niet betalen en muchte, die sal dat ghelt betalen, dat die hantdadighe an den doetslaghe ghebroken heft. Item seo sullen alle gheeslicke personen ende alle gheestelicke gueden mede befredet wesen ende bescharmt voer alle ghewelde, ende alle partye in aller vryheit, by alsodane pene ende broecken, als hyr nae ingheroert worden. Item soe sal bevredet wesen een yghelick huisman in den lande van Oestergoe ende Westergoe in huisen, in hoven, in weghen, in velden, op dycken, op dammen; ende weer yemant, die enen husman doetsloghe, die sal men betalen mit vyf hondert olde schilden, ende alsoe voele sal hy den rechter gheven voer syne broecke, in welcken deele hy dat dort; ende weert dat hy dat mitten guede niet betalen en mochte, soe sal hy dat mitten lyve betalen. Item soe en sal niemant in den lande van Oestergoe ende Westergoe hen onderwunden, gheweldelicke saken te doen sonder recht onforfolcht; ende weert sake, dat yemant dat dede, die sal verbroken hebben in den rechte, daer hy dat doet, dusent olde Francsche schilden, ende weert sake, dat den rechter ende desse voerscr. landen dat ontstonden, ende des ghene macht en hadden den schuldighen te berechten, ende ist dat sie daer omme reysen sullen, dat sal die schuldighe betalen alle die kost, die men daer omme doet. Item soe ist ghedinghet, dat Keensma die stat van Groninghen, of emant van hoere weghen eghendoene hebben sullen, noch pacht, noch renthe, nocht gheenrehande saecken, die teghen vrydoem desses voerscr. lande wesen moghen, dat sullen sy verwysen mit loften ende mit openen breven. Item soe ist begrepen, weert dat yemant van den ballinghen were, die Keensma of die van Groninghen verdreven hadden, die mitter woninghe in den lande van Oestergoe ende Westergoe mit gode ende mit eeren hem gheneren wolde, dat sie daer moghen blyven, indien dat sie juncker Ocken van den Broecke, der sind Groningen, ende hoere vrienden gheven ene stede vaste soene, ende in wat deele, dat sie wonen, daer sal dat deel guet voer weesen, dat sie Keensma ende der stadt van Groninghen ende hoeren vrienden ghenen schade doen en sullen, hemelic noch openbaer, ende ghene hoeflingen sullen dese voerscr. ballinghen an hem nemen, of verdedinghen in desse voerscr. landen eer der tyt, dat sie mit Keensma ende mitter stad van Groninghen vorsoent syn, ende daer mede sullen alle hoeftlingen overgheven ende van hen laten alle soldeners, die sie in hoeren dienste ende soldye aldus langhe ghehat hebben of gheholden, ende elck deel in dessen voerscr, lande, daer die ballinghen mitter wone inne blyven sullen, elck syne ballinghen, die mit hen wonen, in scriften by naemen ende toenaemen overgheven Keensma ende der stadt van Groninghen. Item weert sake, dat die ghene, die nu ter tyt utten lande van Oestergoe ende Westergoe verdreven syn, desse voerscr. soene ende articulen niet annemen en wolden, noch op hoer guet niet comen en wolden, als hyr voer gheraemt is, ende of oeck wie were van hovelinghen, of anders wie dat hy were, vordreven of onvordreven, die desse dedinghe niet mede annemen en wolden, den sal dat ghemeene lant van Oestergoe ende Westergoe vervolghen an lyf ende guet, ende hy sal buten landis blyven tot ewighen daghen, ende lyf ende guet verboert hebben, ende daer Keensma ende die stat van Groninghen op dessen lande kost desse voerscr. landen ende hoeflinghen behulpelick toe wesen mit lyve ende mit guede nae al hoer macht. Item soe sint desse sendeboden samentlicke ende eendrachtelic verdragen, weert sake, dat yenich landisheer mit heerschilde op die lande van Oestergoe ende Westergoe trecken wolde, ende desse voerscr. landen dan hulpe begeerden van Keensma ende die stadt van Groninghen, soe sullen sie dese voerscr. lande toe hulpe comen mit al hoere macht op desser voerscr. lande Oestergoe ende Westergoe kost: ende des ghelycken sullen desse voerscr. landen van Oestergoe ende Westergoe weder te hulpe comen Keensma ende die van Groninghen op hoere kost, of hen des toe doen of noet were teghen heren van buten, die op hoer trecken wolde mit heerschilde. Item soe ist ghedinghet, dat die machtichsten van beyden partyen der hoeflinghen in Oestergoe ende Westergoe, die verdreven syn, of verdreven gheweest hebben, ende noch in den lande onvordreven wonen, op dat alle articulen voerscr. te beth gheholden worden, ende die meene landen toe beth toe rusten ende toe vrede comen moghen mit malcanderen, mit volcomen ghelove, soe sullen sie setten op beyden syden hoer echten rechten kynderen, die tot hoere jaeren ghecomen syn, toe ghisele setten, als der Schyringhen hoere ghiselen voerscr., an banden der van Groninghen ende die Vetkopers hoer ghiselen voerscr. an Keensma, ende syne vriende handen; ende die voerscr. ghyselen sullen in Groninghen ende ander Keensma mit vullen ghelove ende mit gueder vrientschap onghesloten blyven drie jaer lang hent desse voerscr. soene, ende alle saeken op een gued eynde ghecomen syn; ende Keensma ende die van Groningen sullen den gheenen, die die ghiselen overleveren, hoer opene beseghelde breve mit hoeren seghelen gheven beseghelt, soe wanneer dat alle saecken voerscr. vullentoghen syn, dat men hem hoere ghyselen guedertierlicken volghen laten sullen, sonder enigherhande schattinghe of beswaringhe, ende van daer veilich toe huis toe trecken. Op desse voerscr. punten ende ander redelicke punten, die men noch vynden mach voer der landen beste an beyden syden, soe sal een yghelyck, hy sy wie dat hy sy, van den lande van Oestergoe ende Westergoe, ut Keensma ghebied ende der stad van Groninghen, ende der Ommelanden by Groninghen ghelegen, ende hoere vrienden den ene onder den anderen by daghe ende by nachte lyves ende guedes veylich varen ende verkeren, te water ende te lande, ende elck den anderen vorderlich toe syn nae synen vermoghen. Alle disse voerscr. punten hebben wy Titardus abt to Lidlum, Dodo abt toe Oldecloester, Abba personer toe Jorwert, Tyaerdt Walta ende Popka Feddama, alse vulmachtighe sendeboeden der landen van Oestergoe ende Westergoe; ende wy Almarus canonick thoe Oldenborch, beneficiaet toe Broecke, Focko Ukumma hoefling toe Leer, vulmachtighe sendeboeden juncker Ocken van den Broecke, Bruen Klinghe ende Henrick ter Brugghen, vulmachtich van weghen der stadt, van desse voerscr. landen, als van Oostergoe ende Westergoe, ende die juncker Ocken ende die stad van Groninghen ende hoere vrienden utgesproken ende die anghenomen bestedighet ende bevestighet voert toe setten, ende an toe nemen, sunder arghelist. Ende want desse voerscr. sendeboden desse voerscr. punten aldus beseghelt mit hoeren seghelen overghegeven hebben, seo hebben wy van Westergoe lande onses landen seghel an dessen breef ghehangen; ende want wy van Oestergoe lande op desse tyt onses landes seghel niet machtich en syn, soe hebben wy ghebeden den eersamen olderman ende sehepenen der stadt van Lewarden, mit hoere stede seghele voer ons desse breef toe beseghelen, ende wy olderman ende schepenen voerscr. hebben onse stede seghel, omme bede willen Oestergoe landen voerscr., ghehangen voer ons, voer onse naecomelinghen, ende voer alle die ghene, die om onsen wille doen en laten willen. Ghegheven in den jaere ons Heren dusent vier hondert ende twintich, op des heilighen Cruys dach exaltationis.
Recto:
x
x
Fonds Ostfriesisches Urkundenbuch, I
Fol.nr. S. 239
Nr 279
Olim Gedr. v. Schwartzenberg, a. a. O. I, S. 416 ff.
Jaar 1420
Datumcode ExaCru
x
x
Materiaal papier
x
Edities E. Friedländer, Ostfriesisches Urkundenbuch I (Emden 1878), nr. 279