| Nummer:ogd0666 | Datum:27 okt. 1378 | Overlevering:Editie | Vindplaats:Oorkondenboek Groningen en Drenthe, nr. 666 |
De rechters en ingezetenen van Humsterland sluiten een verbond met Groningen en Hunsingo.
Wi, rechters ende ghemene meente van Hummerkerlande, doen cundich allen luden met desen openen brieve, dat wi hebben ghelovet ende loven voer
ons ende voer alle
deghene, de in Hummerkerlande woenachtich siin, der stad van Groninghen, dat alle luden sellen veylich varen met horen live ende met horen goede
to der stad van Groninghen ende
van der stad, bi nachte ende bi daghe, to lande ende to water. Ende worde enich man van onsen lande brecklijc in desen voers. zaken, dat sel
men berechten ende beteren in der manieren als hierna ghescreven staet. Int eerste, waer enich onse lantman, de enighen man doetsloghe op den
weghe to der stad of van der stad, de sel den doden ghelden met zestich marken Groninghes gheldes ende hi sel breken dertich marc paymentes als
voers. is, half tot onser rechter behoef voers. ende half to der stad behoef. Ende alle wondinghe sel men boeten ende beteren, alset boert bi
den manghelde, ende wo hoghe dat elke wondinghe comet, so sel de handadighe breken half alsovele, half tot onser rechter behoef ende half to der
stad behoef. Waer oec enich onse lantman, de enighen man venghe op den weghe to der stad of van der stad, de sel den vanghen quite laten met
sinen goede ende sel breken dertich marc paymentes, als voers. is, half tot onser rechter behoef ende half to der stad behoef, ende daerto sel
hi gheven den vanghen viif marc to boete paymentes voers. Voertmeer, waer enich onse lantman, de enighen man berovede op den weghe als voers.
is, de sal dat roef thuvolt wedergheven, ende wo groet dat dat roef is, so sel hi half alsovele breken teghen ons ende teghen de stad alse
voers. is. Ende de clagher mach dat roef maken met sinen ede, wo groet dat het was, also veer alse dat roef ghychte is. Ende is dat roef nyet
ghychte, so sel hi onsculde doen, den men des betyet, met thven rechteren, de hem naestgheseten siin, met ses siinre naester maghe ende met vier
trouwen buren, ende mach he dese onscult nyet doen, so is dat roef ghychte. Voertmeer waer enich man in onsen lande, de brecliic worde in desen
voers. zaken ende de ons overhorich ontsitten wolde, so moghen wi de stad van Groninghe inleden, ende so loven wi, borghermeestere ende raed van
Groninghen, den rechteren ende der meente voers. met hondert mannen to helpen op onses selves cost ende op onses selves avonture den onhorighen
to berechten. alsoveer alse wi, borghermeestere ende raet voers. ontkennen, dat de zake rechte si, daer wi hem om helpen sellen. Ende so loven
wi, rechters ende meente voers., der stad to setten vier ghyselen, daer den borghermeesteren ende rade an ghenoghet, dewile dat de reyze duert,
opdat onse lant der stad trouwe si ende ghenen schade en do. Ende is dat zake, dat ons de stad inleden wil in Myddoech of in Langwolt, so loven
wi, rechters ende meente voers., der stad to helpen met zestich mannen op onses selves cost ende op onses selves avonture, ende so sellen wi oec
der stad ghyselen setten, als voers. is, is dat des de raet van ons begheert. Ende wil ons de stad inleden in Hunzinghelant over dat dyepe, so
sellen wi der stad helpen met onsen halven rechteren ende elc rechter met thveen mannen tot hem selven. Voertmeer so loven wi, rechters ende
meente voers., dat alle lude, de in Hunzeghelande woenachtich siin, sellen veylich sitten ende hoer goet met vreden bruken bi nachte ende bi
daghe voer alle deghene, de in Hummerkerlande woenachtich siin. Ende hevet oec enich man van Hunzeghelande to claghen of to spreken op enighen
man de in Hummerkerlande woenachtich is, de sel hem recht doen ende wi loven hem rechtes to helpen bi des rades woerden, als een recht tusken
landen wiset. Ende desghelike so loven wi, rechters van Hunzeghelande, dat alle lude, de in Hummerkerlande woenachtich siin, sellen veylich
sitten ende hoer goet met vreden bruken, bi nachte ende bi daghe, voer alle deghene, de in Hunzeghelande woenachtich siin. Voertmeer, waer enich
man van Hummerkelande, de brecliic worde teghens enighen man van Hunzeghelande of van der stad, of waer enich man van Hunzeghelande of van der
stad, de breclijc worden teghens enighe man van Hummerkerlande op den weghe to der stad of van der stad of in den lande voers., dat sel men
berechten ende beteren na desen brieve alse voers. staet. Voertmeer, so nemen wi, rechters ende meente van Hummerkerlande, de van Groninghen op
onse plycht in onsen lande. Waer dat enich man van Groninghen in onsen lande ghevanghen of gherovet worde, so sellen wi de vanghen of dat roef
weder winnen ende quite maken op onsen cost ende op onse avonture. Ende desghelike nemen wi, borghermeestere ende raed van Groninghen, op onse
plicht de van Hummerke alseverre als onse plycht ghaet. Worde enich man van Hummerkerlande ghevanghen of gherovet in onser plicht, so sellen wi
den vanghen ende dat roef quite maken op onses selves cost ende op onses selves avonture. Dese voers. puncten hebben wi, rechters ende meente
van Hummerkerlande, rechters ende meente van Hunzeghelande, borghermeestere ende raed van Groninghen, begrepen stede ende vaste to holden, al
want ter tijt dat wie dit malc den anderen een jaer to voren opsegghen, beholden eiken man siinre older brieve ende siins oldes rechtes. In
orcunde so hebben wi, rechters ende meente van Hummerkerlande, rechters ende meente van Hunzeghelande ende borghermeestere ende raet van
Groninghen, onses landes zeghele ende onser stad zeghele an desen brief ghehanghen. Ende om de mere vastichede so hebben wi, rechters ende
meente van Hummerkerlande, ghebeden haren Diric, onsen proest, desen brief mede over ons to bezeghelen. Ende wi Diric, proest van Hummerke
voers., om bede willen der rechter ende der meente van Hummerke voers., so hebben wi onse zeghele mede an desen brief ghehanghen. Ghegheven int
jaer ons Heren dusent drehondert acht ende zoventich op sinte Symon ende Juden avont.
ons ende voer alle
deghene, de in Hummerkerlande woenachtich siin, der stad van Groninghen, dat alle luden sellen veylich varen met horen live ende met horen goede
to der stad van Groninghen ende
van der stad, bi nachte ende bi daghe, to lande ende to water. Ende worde enich man van onsen lande brecklijc in desen voers. zaken, dat sel
men berechten ende beteren in der manieren als hierna ghescreven staet. Int eerste, waer enich onse lantman, de enighen man doetsloghe op den
weghe to der stad of van der stad, de sel den doden ghelden met zestich marken Groninghes gheldes ende hi sel breken dertich marc paymentes als
voers. is, half tot onser rechter behoef voers. ende half to der stad behoef. Ende alle wondinghe sel men boeten ende beteren, alset boert bi
den manghelde, ende wo hoghe dat elke wondinghe comet, so sel de handadighe breken half alsovele, half tot onser rechter behoef ende half to der
stad behoef. Waer oec enich onse lantman, de enighen man venghe op den weghe to der stad of van der stad, de sel den vanghen quite laten met
sinen goede ende sel breken dertich marc paymentes, als voers. is, half tot onser rechter behoef ende half to der stad behoef, ende daerto sel
hi gheven den vanghen viif marc to boete paymentes voers. Voertmeer, waer enich onse lantman, de enighen man berovede op den weghe als voers.
is, de sal dat roef thuvolt wedergheven, ende wo groet dat dat roef is, so sel hi half alsovele breken teghen ons ende teghen de stad alse
voers. is. Ende de clagher mach dat roef maken met sinen ede, wo groet dat het was, also veer alse dat roef ghychte is. Ende is dat roef nyet
ghychte, so sel hi onsculde doen, den men des betyet, met thven rechteren, de hem naestgheseten siin, met ses siinre naester maghe ende met vier
trouwen buren, ende mach he dese onscult nyet doen, so is dat roef ghychte. Voertmeer waer enich man in onsen lande, de brecliic worde in desen
voers. zaken ende de ons overhorich ontsitten wolde, so moghen wi de stad van Groninghe inleden, ende so loven wi, borghermeestere ende raed van
Groninghen, den rechteren ende der meente voers. met hondert mannen to helpen op onses selves cost ende op onses selves avonture den onhorighen
to berechten. alsoveer alse wi, borghermeestere ende raet voers. ontkennen, dat de zake rechte si, daer wi hem om helpen sellen. Ende so loven
wi, rechters ende meente voers., der stad to setten vier ghyselen, daer den borghermeesteren ende rade an ghenoghet, dewile dat de reyze duert,
opdat onse lant der stad trouwe si ende ghenen schade en do. Ende is dat zake, dat ons de stad inleden wil in Myddoech of in Langwolt, so loven
wi, rechters ende meente voers., der stad to helpen met zestich mannen op onses selves cost ende op onses selves avonture, ende so sellen wi oec
der stad ghyselen setten, als voers. is, is dat des de raet van ons begheert. Ende wil ons de stad inleden in Hunzinghelant over dat dyepe, so
sellen wi der stad helpen met onsen halven rechteren ende elc rechter met thveen mannen tot hem selven. Voertmeer so loven wi, rechters ende
meente voers., dat alle lude, de in Hunzeghelande woenachtich siin, sellen veylich sitten ende hoer goet met vreden bruken bi nachte ende bi
daghe voer alle deghene, de in Hummerkerlande woenachtich siin. Ende hevet oec enich man van Hunzeghelande to claghen of to spreken op enighen
man de in Hummerkerlande woenachtich is, de sel hem recht doen ende wi loven hem rechtes to helpen bi des rades woerden, als een recht tusken
landen wiset. Ende desghelike so loven wi, rechters van Hunzeghelande, dat alle lude, de in Hummerkerlande woenachtich siin, sellen veylich
sitten ende hoer goet met vreden bruken, bi nachte ende bi daghe, voer alle deghene, de in Hunzeghelande woenachtich siin. Voertmeer, waer enich
man van Hummerkelande, de brecliic worde teghens enighen man van Hunzeghelande of van der stad, of waer enich man van Hunzeghelande of van der
stad, de breclijc worden teghens enighe man van Hummerkerlande op den weghe to der stad of van der stad of in den lande voers., dat sel men
berechten ende beteren na desen brieve alse voers. staet. Voertmeer, so nemen wi, rechters ende meente van Hummerkerlande, de van Groninghen op
onse plycht in onsen lande. Waer dat enich man van Groninghen in onsen lande ghevanghen of gherovet worde, so sellen wi de vanghen of dat roef
weder winnen ende quite maken op onsen cost ende op onse avonture. Ende desghelike nemen wi, borghermeestere ende raed van Groninghen, op onse
plicht de van Hummerke alseverre als onse plycht ghaet. Worde enich man van Hummerkerlande ghevanghen of gherovet in onser plicht, so sellen wi
den vanghen ende dat roef quite maken op onses selves cost ende op onses selves avonture. Dese voers. puncten hebben wi, rechters ende meente
van Hummerkerlande, rechters ende meente van Hunzeghelande, borghermeestere ende raed van Groninghen, begrepen stede ende vaste to holden, al
want ter tijt dat wie dit malc den anderen een jaer to voren opsegghen, beholden eiken man siinre older brieve ende siins oldes rechtes. In
orcunde so hebben wi, rechters ende meente van Hummerkerlande, rechters ende meente van Hunzeghelande ende borghermeestere ende raet van
Groninghen, onses landes zeghele ende onser stad zeghele an desen brief ghehanghen. Ende om de mere vastichede so hebben wi, rechters ende
meente van Hummerkerlande, ghebeden haren Diric, onsen proest, desen brief mede over ons to bezeghelen. Ende wi Diric, proest van Hummerke
voers., om bede willen der rechter ende der meente van Hummerke voers., so hebben wi onse zeghele mede an desen brief ghehanghen. Ghegheven int
jaer ons Heren dusent drehondert acht ende zoventich op sinte Symon ende Juden avont.
x
| Fonds | Oorkondenboek Groningen en Drenthe |
|---|---|
| Nr | 666 |
| Olim | Naar het origineel in het rijksarchief te Groningen (Reg. 1378, no. 2), hoog 23, breed 39 cm. Ook gedrukt bij Driessen, blz. 699. |
| Jaar | 1378 |
| Datumcode | vSimJud |
x
| Commentaar | Aan het stuk hangt een rond zegel in groene was, vertoonende drie kerken I, 2; het randschrift : S. UNIVERSITATIS TERE HVMERKE. Het tweede zegel is verloren. Het derde geschonden zegel is dat van Groningen met contrazegel. Het vierde is verloren. |
|---|