Nederlands (NL)  German (DE)
Nummer:ogd0501 Datum:22 dec. 1360 Overlevering:Editie Vindplaats:Oorkondenboek Groningen en Drenthe, nr. 501

Conrardus de Westhenem, officiaal van Münster als uitvoerder van de vonnissen tegen Gerardus de Veno, brengt ter kennis van de Bisschop van Utrecht en andere geestelijken, dat hij in het geschil tussen Andreas Herderinc en Gerardus de Veno over het personaatschap der Martinikerk te Groningen tegen gezegden Gerardus de ban heeft uitgesproken.

Bron Recto Dorso Vertaling Relatie Zegels Materiaal Literatuur Index N.B.
Reverendo in Christo patri ac domino domino Johanni de Ercle, episcopo Trajectensi, ac venerabilibus et discretis viris ipsius domini episcopi
vicariis, officialibus, commissariis et ministris in spiritualibus necnon abbatibus, prepositis, decanis ceterisque prelatis ac canonicis et
capitulis majoris et collegiatarum ac parrochialium ecclesiarum civitatis et dyocesis Trajectensis, rectoribus eorumque loca tenentibus,
presbyteris et clericis ac notariis publicis ac aliis ubicumque constitutis Romane ecclesie subjectis Conrardus de Westhenem, officialis
Monasteriensis, executor trium sententiarum in apostolico palacio causarum pro domino Andrea Herderinch de Groninghen et contra dominum Gerardum
de Veno super personatu in Groninghen Trajectensis dyocesis et ejus occasione successive in possessorio latarum ac litterarum apostolicarum
executoriarum, super hujusmodi tribus sententiis confectarum, una cum aliis nostris collegis, cum illa clausula, quatenus vos vel duo aut unus
vestrum per vos vel alium seu alios etcetera a sede apostolica deputatus salutem in Domino ac nostris ymmo verius apostolicis firmiter obedire
mandatis. Cum nos jam dudum predicta apostolica authoritate per certos nostros ymmo apostolicos processus prefatum Gerardum de Veno monuerimus
et per vos moneri fecerimus, ut infra duodecim dies, post notificationem predictorum nostrorum processuum sibi factam immediate sequentes,
quorum duodecim dierum quatuor pro primo, quatuor pro secundo et reliquos quatuor dies pro tertio et peremptorio termino ac monitione canonica
super hoc assignavimus eidem ab occupatione et detentione dictorum personatus et decimarum in Unna ad ipsum personatum spectancium per se alium
vel alios suo nomine desisteret, prefatumque dominum Andream vel procuratorem suum pro eo ad eundem personatum et ad decimas predictas et ad
corporalem possessionem et ad jus percipiendi fructus, redditus et proventus ejusdem, prout ad eum pertinent et pertinet, restitueret et
reintegraret seu restitui et reintegrari sine qualibet difficultate faceret, ac permitteret eundem dominum Andream ipsius personatus ac
decimarum jurium eorum plena, libera ac pacifica possessione gaudere nullamque sibi circa premissa inferret per se vel alium seu alios publice
vel occulte molestiam seu jacturam, alioquin nos, officialis, executor predictus, in eundem Gerardum predictum, hujusmodi sententiis et litteris
executoriis apostolicis processibus, predicto peremptorio duodecim dierum termino lapso, non parentem, majoris excommunicationis sententiam
tulimus in supradictis nostris processibus et scriptis. Et licet sufficienter per litteras et instrumenta publica nobis remissa et aliter
canonice appareat, quod dicti nostri processus, sententie et executorie fuerunt et sunt executi et execute et ad ipsius Gerardi de Veno
indubitatam noticiam deducti et deducte, prefatus tamen Gerardus de Veno nec ipsum dominum Andream ad corporalem pacificam possessionem
personatus et decimarum predictarum restituere et reintegrare, neque ab occupatione et detentione curavit desistere neque curat, ymmo notorie
eciam ut asseritur occupationi, detentioni et decimarum et fructuum perceptioni incubuit et incumbit, eundemque dominum Andream circa liberam
possessionem et perceptionem fructuum impedivit et impedit sicut prius, prout nobis super hiis extitit canonice facta fides, hujusmodi
sententiis et litteris executoriis apostolicis et nostris processibus non parendo sed eis in anime sue periculum et scandalum plurimorum spretis
et vilipensis hujusmodi majoris excommunicationis sententia in eum lata ipso facto dampnabiliter se involvens et in ea dampnabilius perseverans
perseverat. Quare vobis et cuilibet vestrum, prout ad vos pertinet, et specialiter vobis, dominis dominis decanis singularibusque canonicis
Trajectensibus, Arnhemiensibus Trajectensis dyocesis, precipiendo mandamus et sub excommunicationis pena, quam in vos et vestrum quemlibet
ferimus in hiis scriptis, trium tamen dierum monitione canonica et peremptoria premissa, si ea, que sic precipiendo mandamus exequenda,
neglexeritis seu distuleritis aut contumaciter adimplere recusaveritis, quatenus mox visis presentibus et prout de hujusmodi nostro processu
certificati fueritis seu aliter eciam noticiam per copiam habueritis de eisdem, prefatum Gerardum de Veno per nos, ut premittitur, excommuni-
catum palam et publice in vestris ecclesiis tempore divinorum et quo adest populi multitudo excommunicatum publicetis et denuncietis, in ipsius
presencia divina officia nullatenus celebrando. Verum cum ipse Gerardus de Veno in hujusmodi personatus et decimarum occupatione, detentione ac
rebellione et inobediencia apostolice sedis et mandatorum ejusdem per vos, dominum Episcopum , sustinetur, tuetur et defenditur, prout idem
dominus Andreas nobis sua gravi querela demonstravit, sic executiones debite contra eundem et sepius, prout rebellio requirit, sine periculo
fieri non possunt, quodque adeo sit publicum et notorium in civitate et dyocesi Trajectensi, quod visitationi non sit locus, igitur si hujusmodi
majoris excommunicationis sententiam per triginta dies publicationem et denunciationem presencium maxime in ecclesia Trajectensi fiendam
immediate sequentes, quorum decem pro primo, decem pro secundo et reliquos decem dies pro tercio et peremptorio termino ac monitione canonica
assignamus, eodem animo sustinuerit, indurato extunc sententiam ipsam aggravando ipsum quolibet die Dominico et festive, sine alterius nostri
mandati receptione, campanis pulsatis et candelis accensis et in terram projectis excommunicatum et aggravatum palam et publice denuncietis,
precipientes ipsum ab omnibus Christi fidelibus artius evitari, et vos ipsi ab ejus consorcio abstineatis. Quod si hujusmodi excommunicationis
et aggravationis sententias per alios triginta dies predictos triginta dies immediate sequentes, more aspidis aures suas surde obturantis,
sustinuerit induratus, continuatis extunc hujusmodi excommunicationis et aggravationis sententiis, monemus vos, dominum Johannem de Erkel,
episcopum Trajectensem, ut eundem Gerardum excommunicatum, aggravatum et obstinatum a vestro famulatu, vicariatu et servicio infra scriptum
terminum ammoveatis cum effectu et sine fixtione. Et vos, ipsius Gerardi familiares, videlicet dominum Reynere Mudde et Gerarde Vrenke, in
speciali, reliqui vero in genere, quos nos tenore presencium monemus et per vos eciam alios moneri mandamus, ab eodem Gerardo et ab ejus
famulatu, societate et servicio infra quindecim dies hujusmodi monitionem vobis factam et faciendam vel publicandam, seu ex quo per vos vel
aliquem vestrum steterit vel factum fuerit, quominus presencium notificatio debito modo vobis fieri possit immediate sequentes, quorum quindecim
dierum quinque pro primo, quinque pro secundo et reliquos quinque dies pro tertio et peremptorio termino ac monitione canonica vobis assignamus,
recedatis. Alioquin vos et singulos vestrum, quos in hiis scriptis excommunicamus, excommunicationis palam et publice, vos alios, quibus noster
processus dirigitur, quorum nomina sciveritis in speciali, reliquos vero ipsius familiares in genere in vestris ecclesiis denuncietis.
Inhibentes, quibus per presentes predicta auctoritate inhibemus, omnibus et singulis Christi fidelibus hominibus utriusque sexus civitatis et
dyocesis Trajectensis, ne quis dicto Gerardo excommunicato et aggravato locutione, conversatione, participatione, comedendo, bibendo aut aliquo
alio humanitatis solatio communicare presumant vel communicent sub monitione et pena excommunicationis sententiis supradictis, vobis vero,
domino episcopo Trajectensi, cui ob reverenciam pontificalis dignitatis in hac parte deferimus, si contra premissa vel aliquod premissorum
feceritis per vos vel submissam personam, ne personas et eundem Gerardum a vestro famulatu, vicariatu et servicio non amoveritis vel amotum
forte alias publice vel occulte in hujusmodi rebellione sustinueritis, dicta canonica monitione premissa ingressum ecclesie interdicimus in hiis
scriptis. Si vero predictum interdictum per alios sex dies prefatos sex dies immediate sequentes, quos eciam vobis pro termino peremptorio et
canonica monitione assignamus, sustinueritis, vos in hiis scriptis suspendimus a divinis. Verum si prefatas interdicti et suspensionis
sententias per alios dies prefatos duodecim dies immediate sequentes, quos eciam vobis pro termino peremptorio ac canonica monitione assignamus,
animo, quod absit, sustinueritis obstinato, vos exnunc prout extunc et extunc prout exnunc hujusmodi canonica monitione premissa in hiis
scriptis majoris excommunicationis sententia innodamus, alias contra vos, si expedient, et contra Gerardum antedictum gravius, prout de jure
potuerimus, processuri. Insuper, cum nos eundem Gerardum de Veno in sepe supradictis nostris ymo apostolicis processibus citaverimus et per vos
citari mandaverimus ad penultimam diem mensis Julii proximi preteriti terminum peremptorium sibi assignatum et ad ecclesiam beati Martini in
Groninghen, locum beneficii, de quo agitur ad comparendum et videndum, recipi et jurare testes et ad dandum interrogatoria ac fieri probationes
et declarationes valoris et estimationis decimarum ac modiorum et quantitatum, per eum et suo nomine perceptorum, et dampnorum et ceterorum, que
ad ipsius domini Andree plenam et liberam restitutionem et reintegrationem et pacificam possessionem requirentur et requiruntur, prout in
sententiis et apostolica executoria predictis plenius continetur cum intimatione canonica, in talibus fieri consueta, et quod ulterius ad
singulos actus et usque ad finalem eorum expeditionem essemus Deo annuente, prout juris foret in hujusmodi negocio summarie et de plano et pro
informatione nostra summaria processuri, dictoque termino peremptorio adveniente et prefato Andrea per procuratorem legitime comparente,
eodemque eciam Gerardo comparere non curante et nonnullis testibus pro parte ipsius domini Andree productis, receptis et juratis eisque
diligenter visis et examinatis et eorum dictis in scriptis redactis, invenimus et recepimus ac pronunciavimus et tenore presencium pronunciamus
prefatum Gerardum de Veno per se, alium seu alios suo nomine de dictis personatu et decimis in Unna post perceptionem nongentorum modiorum avene
pro tribus annis in judicium et in ipso libello possessorio deductorum percepisse et levasse sub anno Domini MCCC quinquagesimo octavo et
quinquagesimo nono centum et sexaginta modios ordei et octuaginta modios siliginis et octuaginta tres modios avene. Item invenimus et
pronunciavimus ac pronunciamus quemlibet modium siliginis quinque solidos et ordei quatuor solidos et sex denarios et avene viginti denarios
currentis monete in Groninghen valuisse et valere, ac septem solidos et sex denarios ejusdem valuisse et valere ac fecisse et facere illis annis
supradictis unum florenum boni auri et ponderis, quarum omnium summa se extendit ad sexcentos et quadraginta quatuor florenos boni auri et
ponderis, salva computatione meliori, exceptis tamen perceptis presentis anni Domini millesimi trecentesimi sexagesimi et expensis, per eundem
dominum Andream circa executoriam et prosecutionem ipsius extra Romanam curiam factis, de quibus ex causa ad presens supersedemus. Quare vobis
et cuilibet vestrum sub penis, sententiis et terminis supradictis mandamus, quatenus mox visis presentibus palam et publice in vestris ecclesiis
tempore divinorum, quo adest populi multitudo, moneatis Gerardum de Veno antedictum, quem per presentes monemus, ut infra quatuor menses, quos
pro tercia monitione ac canonica et termino peremptorio sibi assignamus, prefato domino Andree vel suo procuratori de supradictis decimarum et
quantitatum nongentis modiis annone, centum et sexaginta quinque modiis ordei et octuaginta modiis siliginis et octuaginta tribus modiis avene,
si extant, satisfaciat, deliberat et persolvet; alioquin pro eorum estimatione et valore de sexcentis quadraginta quatuor florenis boni auri et
ponderis per nos, ut premittitur, estimatis et declaratis, vel secum super premissis medio tempore in amicicia componat vel in jure. Quod si non
fecerit hujusmodi termino elapso, exnunc prout extunc et extunc prout exnunc ipsum propter hoc in scriptis majori excommunicatione
excommunicamus et innodamus, quem excommunicatum in vestris ecclesiis ut supra palam et publice denuncietis. Quod si hujusmodi majoris
excommunicationis sententiam animo sustinuerit obstinato per quindenam et iterum per quindenam sequentem et ulterius in rebellione perduraverit,
extunc in omnibus et per omnia contra eum procedatis et aggravetis, prout supra est expressum, et sine alterius nostri mandati expectatione,
donec dicte ecclesie et nobis de contemptu et inobedientia ac prefato domino Andree de hujusmodi modiorum quantitatibus vel pecuniarum summis
satisfecerit cum effectu, ut tenetur, et aliud a nobis receperitis in mandatis, absolutione vero omnium et singulorum, qui prefatas nostras
sententias vel eorum aliquam incurrerint, satisfactione neglecta nobis vel superiori nostro dumtaxat reservata. Per processum autem hujusmodi
nolumus nec intendimus nostris in aliquo prejudicare collegis, quin ipsi, servato tamen nostro in hac parte processu, possint in hujusmodi
negocio communiter et divisim, prout expediens fuerit, procedere juxta traditam seu directam a sede apostolica nobis formam. In quorum omnium
testimonium presentem nostrum processum sive hoc publicum instrumentum per notarium publicum subscriptum scribi et publicari mandavimus ac
majoris sigilli officialitatis curie predicte fecimus appensione communiri. Datum et actum in ecclesia Monasteriensi, nobis pro tribunali ad
reddendum jura sedentibus, anno nativitatis Domini MCCC sexagesimo, indictione XIII, mensis Decembris die XXII, hora sexta vel quasi,
pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Innocentii, divina providencia pape sexti anno octavo, presentibus ibidem
venerabilibus viris dominis Arnoldo, custode ecclesie Monasteriensis predicte, Goswino de Kore, ecclesie sancti Mauricii extra muros
Monasteriensis perpetuis vicariis beneficiatis, Sandero dicto Prosekeze, rectore capelle in Horstmare et Suedero dicto Sconestrate, clericis
Monasteriensis dyocesis, testibus in premissis et quampluribus aliis fidedignis. Et ego Henricus dictus Wittebeker de Alen, clericus
Monasteriensis dyocesis, publicus imperiali auctoritate notarius, quia premissis omnibus et singulis videlicet inventioni, pronunciationi et
declarationi premissorum, monitionibus et mandantis ac sententiarum fulminationi, absolutionis reservationi aliisque supradictis una cum
prenominatis testibus sub anno Domini, indictione, die, mense, hora, pontificatu et loco quibus supra, dum ea fierent et agerentur presens
interfui eaque sic fieri vidi et audivi, ideo de mandato prefati magistri Conrardi de Westenhem, officialis Monasteriensis, premissa aliis tamen
occupatus arduis negociis per alium conscribi feci diligenter et publicavi meque hic subscripsi et signo meo solito signavi, rogatus et
requisitus per dominum Andream supradictum, in testimonium omnium et singulorum premissorum.
Recto:
x
x
Fonds Oorkondenboek Groningen en Drenthe
Nr 501
Olim Naar een 14de eeuws afschrift in het rijksarchief te Utrecht (Kapittelarchief van Oud-Munster, in het ms. suppl. no. 40).
Jaar 1360
Datumcode 2212
x
x
Materiaal papier
x
Edities P.J. Blok e.a., Oorkondenboek van Groningen en Drente, I (Groningen 1896), nr. 501.