Paus Innocentius geeft, na een overzicht van het geschil tussen Andreas Herderinch en Gerardus de Reno over het personaatschap der Martinikerk te Groningen, de opdracht aan de abt van het klooster Ten Boer en andere geestelijken om voor de ten uitvoerlegging van die vonnissen te zorgen en Andreas Herderinch in het bezit van het personaatschap te stellen.

Innocencius, episcopus servus servorum Dei, dilectis filiis abbati monasterii in Bure Monasteriensis dyocesis ac decano ecclesie sancti Petri
Avinionensis ac officiali Monasteriensi salutem et apostolicam benedictionem. Peticio dilecti filii Andree Herderinch de Groninghen, persone
personatus ecclesie parrochialis sancti Martini in Groninghen Trajectensis dyocesis, nobis exhibita, continebat, quod licet olim ipse personatum
ipsius ecclesie tunc vacantem fuisset canonice assecutus ipsumque aliquamdiu tenuisset et possedisset et tunc eciam teneret et possideret
pacifice et quiete fructus percipiendo, ex eo tamen Gerardus de Veno, qui se gerit pro canonico Trajectensi, falso asserens prefatum personatum
ad se spectare, eundem Andream super dicto personatu et ejus possessione contra justiciam multipliciter molestavit, ortaque propterea inter
eosdem Andream et Gerardum super dicto personatu materia questionis, nos causam hujusmodi, cum partes ipse in Romana curia presentes existerent,
dilecto filio magistro Petro, majori precentori ecclesie Valenciensis, cappellano nostro et auditori causarum palacii apostolici, ad instanciam
dicti Gerardi audiendam commisimus et fine debito terminandam, qui ad instanciam magistri Jacobi de Velde, substituti per magistrum Petrum de
Velde, prout hoc ab eodem Gerardo sufficiens mandatum habebat coram eo in judicio comparente, prefatum Andream ad dandum et recipiendum libellum
in causa hujusmodi per quemdam cursorem nostrum citari fecit ad certum peremptorium terminum competentem; in quo dictus Jacobus coram eodem
auditore in judicio comparens predicti Andree non comparentis contumaciam accusavit, et in ejus contumaciam quemdam pro parte sua in hujusmodi
causa dedit libellum. Postmodum vero prefatus Jacobus, coram dicto auditore in judicio comparens, peciit per eundem auditorem inhiberi in causa
hujusmodi, idemque auditor, attendens petitionem hujusmodi consonam fore juri et volens inter partes ipsas equalitatem servare, prefato Jacobo
presenti in judicio coram . . . Andree predictis licet absenti inhibuit, ne alterutra partium ipsarum contra aliam causa hujusmodi sic pendente
in prejudicium ipsius cause et jurisdictionis auditoris ejusdem per se vel alium seu alios quidquam innovaret vel eciam attemptaret, presumeret
quoquomodo, subsequenter quoque postquam inter partes ipsas ad nonnullos actus in causa hujusmodi coram dicto auditore processum fuerat, eodem
auditore se de dicta curia absentante. Nos dilecto filio Bertholomeo de Bostario, preposito ecclesie sancti Petri Caslecensis dyocesis
Morinensis dyocesis, cappellano nostro et auditori causarum palacii supradicti, commisimus ut causam hujusmodi in statu, in quo coram dicto
Petro auditore remanserat, resumeret eamque audiret et fine debito terminaret, coram quo quidem Bertholomeo auditore magister Harmannus Hake,
procurator dicti Andree, in judicio comparens quemdam libellum pro parte sua exhibuit, in quo proposuit quod, licet idem Andreas fuisset et
esset ante tempus et tempore, quo dictus Gerardus contra ipsum Andream super dicto personatu et ejus pertinenciis et juribus et eorum occasione
litem et questionem moverat, in pacifica possessione dicti personatus ac percipiendi et levandi redditus et proventus hujusmodi et maxime
decimas et emolumenta decimarum, de quibus infra subicitur, tamquam persona et nomine et ratione dicti personatus, tamen post litem hujusmodi
motam in palacio predicto ac lite hujusmodi primo coram dicto Petro et nunc coram Bertholomeo auditoribus super dicto personatu et ejus
occasione pendente ac post et contra inhibitionem per dictum Petrum auditorem ad instanciam dicti Gerardi factam ut moris erat, et habitam
noticiam de eadem et in prejudicium litis pendencie hujusmodi prefatum Andream possessorem de cujus grossis, minutis sive fructibus decimarum
existentium in villa sive bustario in Unna dicte dyocesis ad ipsum personatum et ad eundem Andream nomine dicti personatus pertinentibus et in
possessione seu quasi jure percipiendi easdem existentem de anno Domini MCCC quinquagesimo quinto et LVI ac LVII de mensibus Augusti et
Septembris, et quolibet anno dictorum trium annorum ad quantitatem trecentorum modiorum annone mensure Groninghensis spoliaverat et spoliari
mandaverat et fecerat ac spoliationem hujusmodi ejus annone factam, ratam et gratam habuerat, et propterea idem Andreas ob factum et culpam
dicti Gerardi fuerat et erat dampnificatus ad estimationem ducentorum florenorum auri, quare peciit per dictum Bertholomeum auditorem
pronunciari, decerni et declarari predicta omnia et singula fuisse et fore lite pendente et post et contra inhibitionem predictam et alias
indebite attemptata ac ea et eorum singula ante omnia fore revocanda, cassanda et annullanda et ad pristinum et debitum statum reducenda et
reduci cassarique, revocari et annullari, prefatum Andream restituendum et reintegrandum fore ac restitui et reintegrari in eum statum et ad
liberam possessionem dicti personatus, prout fuerat ante litem motam et inhibitionem predictam, eundemque Gerardum ad restitutionem dictarum
decimarum et modiorum quantitatem predictorum si extarent, alioquin ad eorum estimationem et in ducentis florenis auri ratione dampnorum
predictorum condempnari. Postmodum vero prefato Harmanno et magistro Bernardo de Berne, substitute per quendam dictum Henricum de Embrica,
procuratorem dicti Gerardi, ab eo una cum prefato Petro de Velde insolidum constitutum, ita quod non esset melior condicio occupantis coram
prefato auditore in judicio comparentibus, et per eundem Harmannum ad probandum attemptata ejusmodi productis nonnullis juribus et munimentis,
et contra eadem producta quibusdam per dictum Bernardum excepcionibus datis, tandem prefatus Bertholomeus auditor ad instanciam dicti Andree
coram eo cum protestatione, quod per hunc vel alium sue comparitionis actum quem in hujusmodi causa faceret predictum procuratorem suum revocare
minime intendebat, in judicio comparentem prefatum Gerardum ad suam in causa hujusmodi attemptatoris sententiam audiendam per quemdam cursorem
nostrum citari fecit ad certum peremptorium terminum competentem. In quo dicto Andrea coram prefato Bertholomeo auditore in judicio comparente
et ipsius Bernardi non comparentis contumaciam accusante et in ejus contumaciam sententiam ferri petente, sepedictus Bertholomeus auditor
reputans eundem Bernardum, quoad actum hujusmodi, prout erat exigente justicia contumacem et in ejus contumaciam visis et diligenter inspectis
omnibus et singulis actis et habitis in causa hujusmodi attemptatoris, de consilio et assensu coauditorum suorum dicti palacii, quibus super
hiis relationem fecit fidelem, per suam sententiam pronunciavit, decrevit et declaravit, prout hec omnia in dicto libello pro parte ipsius
Andree coram dicto Bertholomeo auditore in causa hujusmodi exhibito petita fuerant, predicta omnia et singula fuisse et fore lite pendente et
post et contra inhibitionem predictam et alia indebite attemptata, et ea omnia et singula eorum fore revocanda, cassanda, annullanda et ad
pristinum et debitum statum reducenda et reduxit cassavitque, revocavit et annullavit eciam cum effectu, prefatumque Andream restituendum et
reintegrandum fore ac restituit et reintegravit in eum statum et ad liberam possessionem dicti personatus, prout fuerat ante litem motam et
inhibitionem predictas, eundemque Gerardum licet absentem ad restitutionem dictarum decimarum et modiorum quantitatem predictorum, si extabant,
alioquin ad eorum estimationem et in dampnis, que ipse Andreas premissorum occasione passus furat, ac eciam in expensis in et pro hac lite
attemptatoris factis condempnavit, ipsarumque expensarum taxatione sibi in posterum reservata, a qua quidem sententia pro parte dicti Gerardi ad
sedem extitit appellatum predictam. Nosque causam appellationis hujusmodi dilecto filio Geraldo de Podio Fulconis, canonico Lemovicensi,
cappellano nostro et auditori causarum palacii supradicti, audiendam comisimus et fine debito terminandam, coram quo predictis Bernardo et
Harmanno in judicio comparentibus et per Harmannum ad impugnandum appellationem et justificandum processum ac Bernardum predictos ad inpugnandum
processum et justificandum appellationem supradictos omnibus actis in predicta causa habitis et productis, tandem predictus Geraldus auditor
eisdem Bernardo et Harmanno coram eo in judicio constitutis ad audiendum sententiam suam in causa hujusmodi attemptatoris assignavit ad certam
diem peremptoriam competentem. In qua predictis Bernardo et Harmanno coram ipso Geraldo auditore in judicio comparentibus ipsoque Hermanno
hujusmodi sententiam ferri petente, sepedictus Geraldus auditor, visis et diligenter inspectis omnibus et singulis actis et habitis in causa
hujusmodi attemptatoris de consilio et assensu coauditorum suorum dicti palacii, quibus super hiis relationem fecit fidelem, per suam sententiam
pronunciavit, decrevit et declaravit per Bertholomeum, auditorem predictum, in causa attemptatoris hujusmodi bene fuisse processum et
sententiatum, ejusque sententiam confirmavit et pro parte dicti Gerardi male appellatum ipsumque Gerardum in expensis coram eo in hujusmodi
causa factis condempnavit, ipsarum expensarum taxationem sibi in posterum reservata. Cumque ab eadem sententia
pro parte dicti Gerardi ad sedem fuit appellatum predictam, nos causam hujusmodi appellationis, a dicta sententia ipsius Geraldi auditoris
interjecte, dilecto filio magistro Guilelmo de Gunello canonico Narbonensi, cappellano nostro et causarum palacii apostolici auditori, audiendam
comisimus et fine debito terminandam, coram quo prefatis Hermanno et Bernardo in judicio comparentibus et per Hermannum ad justificandum
processum et inpugnandum appellationem ac Bernardum predictos ad inpugnandum processum et justificandu appellationem supradictos omnibus actis
habitis in causa attemptatoris hujusmod predictis, tandem dictus Gulelmus auditor
ipsis Hermanno et Bernardo coram eo in judicio constitutis ad audiendum sententiam suam in causa hujusmodi assignavit certum peremptorium
terminum competentem, in quo prefatis
Bernardo et Hermanno coram dicto Guilelmo auditore in judicio comparentibus ipsoque
Hermanno hujusmodi sententiam ferri petente, idem Gulelmus auditor visis et diligenter
inspectis omnibus et singulis actis et habitis in causa hujusmodi coram eo de consilio et assensu coauditorum suorum dicti palacii, quibus super
hiis relationem fecit fidelem, per suam sententiam pronunciavit, decrevit et declaravit per Geraldum, auditorem predictum , in causa hujusmodi
bene fuisse et esse processum et sententiam ejusque confirmavit, et pro parte dicti Gerardi male appellatum ipsumque Gerardum in expensis coram
eo in hujusmodi causa factis condempnavit, ipsarum expensarum taxatione sibi in posterum reservata, prout in instrumentis publicis inde
confectis, dictorum Bertholomei, Geraldi et Guilelmi auditorum, sigillis munitis, dicitur plenius contineri. Nos itaque, ipsius Andree
supplicationibus inclinati, hujusmodi sententias dictorum Bertholomei , Geraldi et Guilelmi auditorum, sicut proinde late sunt, ratas habentes
et gratas discretioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios sententias ipsas
executioni debite demandantes ac attemptata hujusmodi in statum pristinum reducentes, dictum Andream vel procuratorem suum ejus nomine ad dicti
personatus possessionem, amoto exinde dicto Gerardo, auctoritate nostra restituatis et reintegretis ac restitutum et reintegratum eciam juxta
juris exigencia defendatis, facientes sibi de ipsius personatus fructibus, redditibus, proventibus, juribus et obvencionibus universis integre
responded, et de predictarum decimarum et modiorum quantitate si exstant, alioquin de eorum estimatione et eciam de hujusmodi dampnis juxta
predictorum instrumentorum eorundem condempnationum tenores plenam et debitam satisfactionem impendi, contradictores per censuram ecclesiasticam
appellatione postposita compescendo. Datum Avinione quarto Nonas Octobris, pontificatus nostri anno septimo.

x

x

Fonds	Oorkondenboek Groningen en Drenthe
Nr	471
Olim	Naar een 14de eeuwsch afschrift in het rijksarchief te Utrecht (Kapittel-archief van Oud-Munster, in het ms. suppl. no. 40).
Jaar	1359
Datumcode	4NonOct

x

x

Materiaal	papier

x

Edities	P.J. Blok e.a., Oorkondenboek van Groningen en Drente, I (Groningen 1896), nr. 471.