| Nummer:fal086 | Datum:12 aug. 1538 | Overlevering:Afschrift | Vindplaats:F.A. Lewe, inv.nr. 0124, fol. 21r, reg. 086 |
Kaerle bij der gracien Godes Romischer
keijser altijt vermeerder des rijx, Co-
ninck van Germanien, van Castilien, van
Leon, van Grenade, van Aurogen, van Na-
varie van Napeln van Cecilien van Willozijne
van Sardenie van den Eijlanden van Indien
ende vasten aerde vanden See occeane rch:
Hertouge Burgonque, van Lotrinck, van
Brabant, van Limbourch, van Luxenbourg,
ende van Gelre, Grave van Vlanderen
van Artoijs van Burganigen palz grave van
Henegouwe, van Hollant, van Seelant van
Serrette Haguenolt van Namen ende van
Suetphen, prince van Zwave, Marckgrave
des Heijligen Cruc. Heer van Vrieslant
van Salms, van Mechelen vander Stadt
Steden ende Lande van Utrecht, Overyssel
ende gronijngen, ende Dominator In Asijn
ende In Affrican. Allen den ghenen de
desse onse Brieven sien sullen saluijt, Alsoe
onse guede undersaten van Westerwoldinger-
landt ons toe kennen hebben doen geven, dat
om ontlast ende verlost te sijne van de
groeten ende sware Laesten ende eegendoem
ende serviteten daer mede see vele Jaren be-
last sijn gewest, sij hem gewillichlick ge-
geven hebben In onse onderdanicheijt, ende ge-
sworen ende belooft uns ende unsen nacom-
lingen, hertougen ende hertouginnen van Brabant
----
Graven ende Gravinnen van Hollandt
Heeren ende Vrouwen vanden Landen van
Overijssel ende Groeningen mitten Om-
landen guet ende getruwe te sijne, ende
alle te doene dat guede ondersaten schuldich
sijn te doen, ende dat sij huer In voertijde
grotelijck beswaert sinnen gewest met
huesdienst ende moelen recht tegens alle
reden ende billickheijt. Begerende ende
versoeckende van den voors beswaringhe
ontlast te zijn ende te moghen blijven bij
hoeren olde privilegien, rechten ende heerkomen
daer van sij van allen olden tijden deuchdelick
gebruijcken ende geplogen hebben. Daer voer
sie Jaerlicx gewillich sijn ons ende onsen na-
comelingen te betalen hoeren Jaertenden ende
hoenderen rente, Die sie gewontlich sijn te
betalen. Doen te weten, dat wij de
zaecke vors overgemerckt, ende willende
onse ondersaten tracteren In alle redelickheijt,
Hebben bij advijse ende deliberatie van onsern
zeer lieve ende beminde zuster Vrouwe
Maria Coninginne Dovagiere toe Hongeren,
Beheme rsp: voer ons Regente ende Gouver-
nante In onsen Nederlanden, ende vanden
Hooffden ende Lueden van onsen Raede ende
van den finantien neffens hoer wesende,
Gegunt, gegeven, verleent, geottroijeert
ende gewilkoert, ende bij desen onsen brieven
gunnen, geven, verleenen, ottroijeren ende
willecoren onsen voors ondersaten ende In-
woenders van onse Lande van Westerwoldin-
gelandt, dat sie sullen worden geregeert
In goede Justitie ende politie, ende datmen
hem onderholden sal hoere olde deuchdelicke
privilegien, rechten, costumen ende herkomende
daer van sij van olden tijden deuchdelick ghe-
bruijcket ende geuseert hebben. Beholde-
lick onse hoge herlickheijt, Wet ende
Justitie te voeren. Ende datmen hem
setten ende gheven zal Richters binnen den
voors Lande geervet ende geguedet sijnde,
navolgende hoere olde privilegien ofte usan-
tien, ende dat sie voortan bij onsen Drossa-
ten ende amptluijden off anderen de wij
binnen onsen voors Lande setten ende stellen
zullen, nijet vorder belast noch bezwaert
sullen worden met huijsdienst, dan dat elck
huijsman alle Jaren eenen dach schuldich sal sijn
onsen drossart off Amptman toe Wedde
te dienen met wagen ende peerden binnen Lan-
des, soe veere sie wagen ende peerden hebben,
ende die geene wagen ende peerden hebben,
sullen gestaen, mits dienende eenen dach mitten
Lijve, ende nijet meer, ende dit tot sulcken
tijden van Jaer als bequamelix te wesen zal
Ingelijcx dat sie voort an vrij ende onbelast
----
sullen sijn van te moeten hoere koeren ende graen
brengen op eenige moelen ofte latsela van
onsen stande, meer sullen hoeren koren moeghen
binnen hoeren huijse met quernen ende anders
gelijck hem dat goetduncken zal, sunder enige
moetsele ofte latsela van onsen drossaten
ende Amptluijden, Des sullen onse voors:
ondersaten ende Inwoenders van Wester-
woldingelandt schuldich sijn ons ende onsen
Nacomelingen toe betalen In handen van onsen
drossat van Wedde ofte andere Ampt-
man die wij daertoe ordineren sullen boven
die hoenderrenten die sij schuldich sijn den
Jaertax hier na volgende. Te weten
t' dorp ende Carspel Sellinge vijffende
dertich golden gulden. Tdorp ende karspel
Vlaetwedde hundert golden gl: t' dorp
ende Carspel van Unsede hundert golden gl.
t' dorp ende Carspel van Vrescheloe vijff-
endevijertich golden gl: Ende die guederen
van den kinderen van Westerwoldingerlant
dertich golden gulden, 't dorp ende Carspel
van Horne twintich golden gulden, elcken
golden gulden toe Zes ende dertich groninger
stuver gerekent. Noch soe hebben wij
onsen voors ondersaten van Westerwoldinge-
landt gegunt, gegeven ende geaccordeert
gelijck wij bij dessen oock gunnen, gheven
----
ende accorderen, dat se van den Vonnissen
gegeven bij onsen drossart van Wedde, In den
sie hem daerbij bezwaert meenen, sullen moghen
appelleren ende hem beclaghen aen onsen Stadt-
holder ende Hooftmannen van onse Stadt Groe-
ningen ende Ommelanden binnen Groeningen
residerende, die hem schuldich sullen sijn recht
ende Justicie te doene gelijck dat be-
hoert. Sonder dat sie vanden Vonnissen
bij onsen voors: Stadtholder ende hooft-
mannen gewesen sullen moghen appelleren ofte
hem vorder beclaghen. Ontbieden daer-
omme onsen Stadtholder ende opperste
Hovetman vors: onsen drossaet van Wedde
ende allen anderen onsen Amptluijden, Offi-
cieren ende Justicieren ende een Jegelick van
hem besonder voer soe vere als hem angaen mach,
dat se onse voors: ondersaten van Wester-
woldingerlandt van desen onsen privilegie
Ottroije ende consent In manieren vors laten
vrijlick bruijcken sonder eme daerInne t'doene
eenich hinder, moetsel ofte letsel. Want
ons alsoe belevet. Omme dat dit ewe-
lick ende onverbrekelick solde worden onderhou-
den, hebben wij dese onse Breve doen be-
zegelen met onsen groten zeghele. Gegeven
In onse Stadt van Brussele den XII
dach In Augusto Int Jaer onses Heeren due-
sent vijffhondert acht unde dertich van unsen
----
keijserrijcke t' XIXe ende van onsen Coninck-
rijcke van Spannijen van beijden Cecilien
ende anders t' XXIII.
Bij den keijser die Coninginne Regente die
Eerweerdichste Eertzbisschop van Valerne
hooft van den secreten Raede de hertoghe van
Arschot, de Grave van Hoochstraten ende die
Heere van Molenbaijs hoofden heeren Nenne
Rufferalt Heere van Nesville Tresorier generael
Huges van Gramet Heere van Winghene
Riddere ende Mester Vincent Cornelius
Gecommitteerde van de finantien ende anderen
tegenwoordich.
keijser altijt vermeerder des rijx, Co-
ninck van Germanien, van Castilien, van
Leon, van Grenade, van Aurogen, van Na-
varie van Napeln van Cecilien van Willozijne
van Sardenie van den Eijlanden van Indien
ende vasten aerde vanden See occeane rch:
Hertouge Burgonque, van Lotrinck, van
Brabant, van Limbourch, van Luxenbourg,
ende van Gelre, Grave van Vlanderen
van Artoijs van Burganigen palz grave van
Henegouwe, van Hollant, van Seelant van
Serrette Haguenolt van Namen ende van
Suetphen, prince van Zwave, Marckgrave
des Heijligen Cruc. Heer van Vrieslant
van Salms, van Mechelen vander Stadt
Steden ende Lande van Utrecht, Overyssel
ende gronijngen, ende Dominator In Asijn
ende In Affrican. Allen den ghenen de
desse onse Brieven sien sullen saluijt, Alsoe
onse guede undersaten van Westerwoldinger-
landt ons toe kennen hebben doen geven, dat
om ontlast ende verlost te sijne van de
groeten ende sware Laesten ende eegendoem
ende serviteten daer mede see vele Jaren be-
last sijn gewest, sij hem gewillichlick ge-
geven hebben In onse onderdanicheijt, ende ge-
sworen ende belooft uns ende unsen nacom-
lingen, hertougen ende hertouginnen van Brabant
----
Graven ende Gravinnen van Hollandt
Heeren ende Vrouwen vanden Landen van
Overijssel ende Groeningen mitten Om-
landen guet ende getruwe te sijne, ende
alle te doene dat guede ondersaten schuldich
sijn te doen, ende dat sij huer In voertijde
grotelijck beswaert sinnen gewest met
huesdienst ende moelen recht tegens alle
reden ende billickheijt. Begerende ende
versoeckende van den voors beswaringhe
ontlast te zijn ende te moghen blijven bij
hoeren olde privilegien, rechten ende heerkomen
daer van sij van allen olden tijden deuchdelick
gebruijcken ende geplogen hebben. Daer voer
sie Jaerlicx gewillich sijn ons ende onsen na-
comelingen te betalen hoeren Jaertenden ende
hoenderen rente, Die sie gewontlich sijn te
betalen. Doen te weten, dat wij de
zaecke vors overgemerckt, ende willende
onse ondersaten tracteren In alle redelickheijt,
Hebben bij advijse ende deliberatie van onsern
zeer lieve ende beminde zuster Vrouwe
Maria Coninginne Dovagiere toe Hongeren,
Beheme rsp: voer ons Regente ende Gouver-
nante In onsen Nederlanden, ende vanden
Hooffden ende Lueden van onsen Raede ende
van den finantien neffens hoer wesende,
Gegunt, gegeven, verleent, geottroijeert
ende gewilkoert, ende bij desen onsen brieven
gunnen, geven, verleenen, ottroijeren ende
willecoren onsen voors ondersaten ende In-
woenders van onse Lande van Westerwoldin-
gelandt, dat sie sullen worden geregeert
In goede Justitie ende politie, ende datmen
hem onderholden sal hoere olde deuchdelicke
privilegien, rechten, costumen ende herkomende
daer van sij van olden tijden deuchdelick ghe-
bruijcket ende geuseert hebben. Beholde-
lick onse hoge herlickheijt, Wet ende
Justitie te voeren. Ende datmen hem
setten ende gheven zal Richters binnen den
voors Lande geervet ende geguedet sijnde,
navolgende hoere olde privilegien ofte usan-
tien, ende dat sie voortan bij onsen Drossa-
ten ende amptluijden off anderen de wij
binnen onsen voors Lande setten ende stellen
zullen, nijet vorder belast noch bezwaert
sullen worden met huijsdienst, dan dat elck
huijsman alle Jaren eenen dach schuldich sal sijn
onsen drossart off Amptman toe Wedde
te dienen met wagen ende peerden binnen Lan-
des, soe veere sie wagen ende peerden hebben,
ende die geene wagen ende peerden hebben,
sullen gestaen, mits dienende eenen dach mitten
Lijve, ende nijet meer, ende dit tot sulcken
tijden van Jaer als bequamelix te wesen zal
Ingelijcx dat sie voort an vrij ende onbelast
----
sullen sijn van te moeten hoere koeren ende graen
brengen op eenige moelen ofte latsela van
onsen stande, meer sullen hoeren koren moeghen
binnen hoeren huijse met quernen ende anders
gelijck hem dat goetduncken zal, sunder enige
moetsele ofte latsela van onsen drossaten
ende Amptluijden, Des sullen onse voors:
ondersaten ende Inwoenders van Wester-
woldingelandt schuldich sijn ons ende onsen
Nacomelingen toe betalen In handen van onsen
drossat van Wedde ofte andere Ampt-
man die wij daertoe ordineren sullen boven
die hoenderrenten die sij schuldich sijn den
Jaertax hier na volgende. Te weten
t' dorp ende Carspel Sellinge vijffende
dertich golden gulden. Tdorp ende karspel
Vlaetwedde hundert golden gl: t' dorp
ende Carspel van Unsede hundert golden gl.
t' dorp ende Carspel van Vrescheloe vijff-
endevijertich golden gl: Ende die guederen
van den kinderen van Westerwoldingerlant
dertich golden gulden, 't dorp ende Carspel
van Horne twintich golden gulden, elcken
golden gulden toe Zes ende dertich groninger
stuver gerekent. Noch soe hebben wij
onsen voors ondersaten van Westerwoldinge-
landt gegunt, gegeven ende geaccordeert
gelijck wij bij dessen oock gunnen, gheven
----
ende accorderen, dat se van den Vonnissen
gegeven bij onsen drossart van Wedde, In den
sie hem daerbij bezwaert meenen, sullen moghen
appelleren ende hem beclaghen aen onsen Stadt-
holder ende Hooftmannen van onse Stadt Groe-
ningen ende Ommelanden binnen Groeningen
residerende, die hem schuldich sullen sijn recht
ende Justicie te doene gelijck dat be-
hoert. Sonder dat sie vanden Vonnissen
bij onsen voors: Stadtholder ende hooft-
mannen gewesen sullen moghen appelleren ofte
hem vorder beclaghen. Ontbieden daer-
omme onsen Stadtholder ende opperste
Hovetman vors: onsen drossaet van Wedde
ende allen anderen onsen Amptluijden, Offi-
cieren ende Justicieren ende een Jegelick van
hem besonder voer soe vere als hem angaen mach,
dat se onse voors: ondersaten van Wester-
woldingerlandt van desen onsen privilegie
Ottroije ende consent In manieren vors laten
vrijlick bruijcken sonder eme daerInne t'doene
eenich hinder, moetsel ofte letsel. Want
ons alsoe belevet. Omme dat dit ewe-
lick ende onverbrekelick solde worden onderhou-
den, hebben wij dese onse Breve doen be-
zegelen met onsen groten zeghele. Gegeven
In onse Stadt van Brussele den XII
dach In Augusto Int Jaer onses Heeren due-
sent vijffhondert acht unde dertich van unsen
----
keijserrijcke t' XIXe ende van onsen Coninck-
rijcke van Spannijen van beijden Cecilien
ende anders t' XXIII.
Bij den keijser die Coninginne Regente die
Eerweerdichste Eertzbisschop van Valerne
hooft van den secreten Raede de hertoghe van
Arschot, de Grave van Hoochstraten ende die
Heere van Molenbaijs hoofden heeren Nenne
Rufferalt Heere van Nesville Tresorier generael
Huges van Gramet Heere van Winghene
Riddere ende Mester Vincent Cornelius
Gecommitteerde van de finantien ende anderen
tegenwoordich.
x
| Archief | Groninger Archieven |
|---|---|
| Fonds | F.A. Lewe |
| Toegangsnummer | 547 |
| Inventarisnr. | 0124 |
| Fol.nr. | fol. 21r |
| Regestnr. | 086 |
| Jaar | 1538 |
| Datumcode | 1208 |