| Nummer:fae106 | Datum:1 nov. 1503 | Überlieferung:Origineel | Fundstelle:F.A. Van Ewsum, inv.nr. 0064, reg. 106 |
In den name uns Heren Amen. Dorch dit teghenwoerdighe apenbaer instruement allen unde enen ytliken de dat seen edder hoeren kun-
dich moet syn claerliken Dat in deme yaer na der gheboerten des selven M vijfhundert unde dre inder sesten indictien des eersten dages
der maent novembris sunte Martijns maent in der ure ter vespertijt edder daer by Den pawesliken stoel to Roma nu ter tijt als wert gesecht
leddich is Want de starcheit der lijfliker krancheit plecht vaken den syn af to keren so seer van der recht- veerdicheit der reden unde des verstande
dat nicht allene van den tijtliken guederen meer oec van sick sulven unde van synre selen en yegelijc nicht kan schicken, bereiden edder
voersichtigen Hijrumme wanneer in deme synne is meticheit unde in deme lichamme ruste beter unde salichliker men kan beschicken bereyden de
rechtveerdicheit des lesten willen Unde oec nemant de daer levet kan vleen edder myden den wech des laesten strenghen gherichtes.
Daer en yegelijck moet gheven reden van synen eygenen werken Daerumme in mynre notarius ghemeyne unde tughe hijr beneden ghescreven
teghenwoerdicheit persoenliken is unde steet de duchtiche ende strenghe ridder heer Abeko van Ewesma ghesunt van synne unde machtich synre reden
nu ter tijt en weynich seeck unde kranck van live als he uns versekert hevet is. Unde was anmerkende dattet leven der menschen up desen eertrike
ghelijck den bloemen vergaet unde verdorret Unde dat nicht sekerer en is dan de doet. Unde nicht unsekerer dan de ure des doedes Sodane an-
val unde unsekerheit der uren he bevruchtede. Unde voer sodane ure sick wolde bewaren he oec nicht wolde verscheide als de voer beraemt
wert van deme doede unde gheen testament maket meer synre selen salicheit he wolde voersichtighen Updat na syneme doede over syne gue-
deren dorch hem na ghelaten gheen twidracht mochte untspruten. Doe heft he naden alre besten manere weghe rechte sake unde geschicke-
nisse als he best unde claerlixsr kunde unde solde hevet gedaen unde gemaket na moeghelicheit synre condicien unde natuerliker aert syn be-
sparkene testament edder synen lesten willen vernyet unde ghemaket. Int eerste voer en salich testament heft he gegheven gade almech-
tich unde Marien synre iuncferliker moder unde den gansen hemelschen have syne sele syn licham der eerden weelker he heft ghekaren
to begraven int cloester to den Damme in sunte Augustinusorde int choer voer dat pulmet so veer als synen leven broderen des tovreden syn
dattet daer moeghe to der graft ghegheven. Item he ghevet desen voerghenoemden cloester XXIIII golden rijnschen gulden yaerliker renthe dese alle
yaer manen sullen van synen guederen gheleghen to Bueren daer de huesman was Jacop Johan Foppens so langhe dat syne broderen so dane
renthe ene versekeren up eenre anderen stede to untfangen. Doer dese renthe sullen de voerghescr. broederen alle weke dre missen lesen in
salicheit synre olderen unde vrunden unde synre selen. De eerste misse sullen se lesen vander Hilgher Drevoldicheit De ander van den hilgen vijf wunden
unde liden uns leven heren De derde van unser lever vrouwen unde alle Gades Hilghen in salicheit synre selen. Item isset sake dat dese
voerghenoemde broderen in desen missen to lesen versumelijck werden ghevunden unde se nicht en holden so sullen de eerfgenamen
des duchtighen heren heer Abeko weder to sick nemen de voerscr. renthe so langhe se sick daer inne beteren unde vulcameliken maken
Item deme lesemester mester Hommo ene philips gulden. Item enen ytliken preester deses voerscr. cloesters enen arens gulden. Item isset sake dat de
broeders des duchtighen heren nicht to vreden syn in dat voerscr. cloester syn licham moeghe begraven werden meer in de kerke toe
Middelstum by syne olderen in dat graf synre olde moder dat hem oec mede belevede. Do sullen de voerscr. renthe nicht bliven cloester to
den Damme. Meer so ghevet he se voer en testament in de kerke to Middelstum unde noch VI golden gulden uut den selven guederen to Bueren
gheleghen. Dat syn XXX golden gulden to samen. Daer salmen mede stichten ene nye vicarie to Middelstum Unde nemant deze vicarie machtich
sal wesen to vergheven dan allene de heerschap de de heerschappie daer heft over de borch. Unde dan de vicarius deser vicarie sal lesen alle we-
ke de dre voerscr. missen in synre selen salicheit synre olderen unde al synre vrunden. Item den kerckheren in den Damme IIII golden gulden voer en tes-
tament behalven dat hem to kumpt van den rechticheiden der kerken. Item enen yegeliken preester to der kerken in den Damme enen arens gulden.
Item mester Doeke deme kerckheren to Middelstum voer en testament IIII golden rynsen gulden unde wat hem to kumpt van rechticheit der kerken. Ist sake dat
syn licham daer begraven wert. Item enen yegeliken preester to Middelstum den vicarius unde cappelaen enen golden gulden. Item totten bouwen der kerken
to Middelstum XXX arens gulden. Item oec ghevet he daer enen syden casel blaes van verwen. Item totten bouwen der kerke in den Damme II golden gulden.
Item alle kerspelkerken ghelegen tusschen der Eemsen unde Lautwerse de in unsen verbunt synt enen halven arens gulden. Item over yegelike Abbacien oec
mede ghenoemet Sunte Annencloester dat oec ene abbacie is ene gulden crone dat se god voer hem bidden. Item den anderen cloesteren als Oterwerum
unde den anderen tusschen de Eemse unde Lauwerse gelegen enen yegeliken to den ghebou enen uterschen gulden uut- ghenoemen dat convent to Reyde den
gyft he ene vette koe edder enen even ossen of ene tunne gadden. Item to Norden in dat olde cloester to den bouw XVI golden gulden unde daer den susteren
en aem wijns up dat se god voer hem bidden. Item den cloester to Eemden XVI arens gulden dat se willen god voer hem bidden. Item den hospitael ten Dam-
me enen golden gulden to den gebouw. Item den dren gast als to Middelstum to Obergum unde to Fermyssen enen ytliken enen mudde rogghen voer den armen.
Item den anderen armen lueden int ghemeen VI hele Osenbrugger laken unde hundert paer schoen. Item de huesvrouwe deses duchtighen heren
ridders brachte mede in der tijt des tuchtighen versaminge des hilghen echtes ene merkelike summe gheldes na der uutwisinghe unde bescijn
des olden testamentes mit synre eyghen hant scrift ghescreven dussen bescreven merkelike summe betalinghe he begheert unde biddet van synen broeders
alre moeghe ghescheen unde beholden na eerkenninghe unde sententie desduchtighen unde edelen heren van Westfreeslant unde daer in to
vreden syn unde oer betalen in enre behoerliker tijt. Item he biddet van synen broderen unde wilt oec ganseliken beholden hebben dat syn
huesvrouwe sal beholden alle bewegelike guedere huesgeraet cleynodien in golde unde in silver to syringe oeres lichams behoerlijck syn
na oeren willen so langhe als se levet unde na oere doet sullen se alle wesen unde bliven in gades ere als in kelken unde in anderen orna-
menten der hilgher kerken. Unde al dat ghelt dat syn leve huesvrouwe by sick hevet edder in oere bewaringhe sal se beholden in
oere nutticheit unde gheen rede edder rekenschap sal se daer van gheven synen broderen. Item alle ornamenten van syden van golde clederen
clenodien de daer behoeren to den lichamme des duchtighen heren ridders sullen wesen to der ere gades sunder enige ansage synre broders.
Item he ghevet synre lever uutvercoeren moder to oeren leven alle guedere ghelgen in Middelstum gheheten Dydynghehuesen. unde na
hoer doet sullen se wedder vallen synen broderen. Item synre suster Ewen sullen syne brodere overgeven oer vaderlike erve unde guedere
alset grotelijc is unde redelijck up dat syne sele desses halven gheen schade hijrnamaels unde pine moeghe lyden. Item he bidt van synen
broederen erfghenamen dat se willen syne natuerlike soens helpen isset moghelijck unde willen ene hoersam syn to enen gheesteliken staete
unde preesterschap behulpelijck wesen Of dat nicht en weer edder schaghe so sullen se enen ytliken natuerliken soene gheven
hundert unde XXD golden gulden voer ene bruetgave daer se huesvrouwen dorch nemen to der hilgher echte. Item der moder to Middelstum ghe-
noemet Katherina en stal koen en en tabbert van enghelschen laken en oock van leytsch laken. Item he bidt van synen leven broders
eerfghenamen of daer weren summighe unrechtveerdige guedere unrechtveerdighen ghekregen in der veyde unde gheholden
dat se dese guedere wederrechtigen edder in gades ere keren van welkeren guederen syne leve huesvrouwe sal se underwisen 62. unde versekeren up dat syne sele nicht moeghe noet unde pyne hijrnamaels liden. Van allen desen voergheroerden stucken de
duchtighe edele ridder heer Abeko vaken voerghenoemt dusser en testamentmaker hem van mi ghemene notario voerghescreven
hevet begheert to maken en edder meer instrument of instuementen in alre besten schippenisse. Unde alle dese syn ghescheen
in den Damme in den huese des duchtighen heren unde ridders en testamentmakers In den yaer indictien daghe maent ure
stede als hijr baven ghescreven is. Daer over unde an weren de Eerweerdige unde bescheiden heren mester Ulphaert in den Dam kerckheren
unde ghemeyn commissarius Unde heer Nicholaus Enghelinck daer ter stede en cappelaen voer tughe gheloeve weerdich to allen
desen voerghescreven gheeschet unde oec ghebeden.
dich moet syn claerliken Dat in deme yaer na der gheboerten des selven M vijfhundert unde dre inder sesten indictien des eersten dages
der maent novembris sunte Martijns maent in der ure ter vespertijt edder daer by Den pawesliken stoel to Roma nu ter tijt als wert gesecht
leddich is Want de starcheit der lijfliker krancheit plecht vaken den syn af to keren so seer van der recht- veerdicheit der reden unde des verstande
dat nicht allene van den tijtliken guederen meer oec van sick sulven unde van synre selen en yegelijc nicht kan schicken, bereiden edder
voersichtigen Hijrumme wanneer in deme synne is meticheit unde in deme lichamme ruste beter unde salichliker men kan beschicken bereyden de
rechtveerdicheit des lesten willen Unde oec nemant de daer levet kan vleen edder myden den wech des laesten strenghen gherichtes.
Daer en yegelijck moet gheven reden van synen eygenen werken Daerumme in mynre notarius ghemeyne unde tughe hijr beneden ghescreven
teghenwoerdicheit persoenliken is unde steet de duchtiche ende strenghe ridder heer Abeko van Ewesma ghesunt van synne unde machtich synre reden
nu ter tijt en weynich seeck unde kranck van live als he uns versekert hevet is. Unde was anmerkende dattet leven der menschen up desen eertrike
ghelijck den bloemen vergaet unde verdorret Unde dat nicht sekerer en is dan de doet. Unde nicht unsekerer dan de ure des doedes Sodane an-
val unde unsekerheit der uren he bevruchtede. Unde voer sodane ure sick wolde bewaren he oec nicht wolde verscheide als de voer beraemt
wert van deme doede unde gheen testament maket meer synre selen salicheit he wolde voersichtighen Updat na syneme doede over syne gue-
deren dorch hem na ghelaten gheen twidracht mochte untspruten. Doe heft he naden alre besten manere weghe rechte sake unde geschicke-
nisse als he best unde claerlixsr kunde unde solde hevet gedaen unde gemaket na moeghelicheit synre condicien unde natuerliker aert syn be-
sparkene testament edder synen lesten willen vernyet unde ghemaket. Int eerste voer en salich testament heft he gegheven gade almech-
tich unde Marien synre iuncferliker moder unde den gansen hemelschen have syne sele syn licham der eerden weelker he heft ghekaren
to begraven int cloester to den Damme in sunte Augustinusorde int choer voer dat pulmet so veer als synen leven broderen des tovreden syn
dattet daer moeghe to der graft ghegheven. Item he ghevet desen voerghenoemden cloester XXIIII golden rijnschen gulden yaerliker renthe dese alle
yaer manen sullen van synen guederen gheleghen to Bueren daer de huesman was Jacop Johan Foppens so langhe dat syne broderen so dane
renthe ene versekeren up eenre anderen stede to untfangen. Doer dese renthe sullen de voerghescr. broederen alle weke dre missen lesen in
salicheit synre olderen unde vrunden unde synre selen. De eerste misse sullen se lesen vander Hilgher Drevoldicheit De ander van den hilgen vijf wunden
unde liden uns leven heren De derde van unser lever vrouwen unde alle Gades Hilghen in salicheit synre selen. Item isset sake dat dese
voerghenoemde broderen in desen missen to lesen versumelijck werden ghevunden unde se nicht en holden so sullen de eerfgenamen
des duchtighen heren heer Abeko weder to sick nemen de voerscr. renthe so langhe se sick daer inne beteren unde vulcameliken maken
Item deme lesemester mester Hommo ene philips gulden. Item enen ytliken preester deses voerscr. cloesters enen arens gulden. Item isset sake dat de
broeders des duchtighen heren nicht to vreden syn in dat voerscr. cloester syn licham moeghe begraven werden meer in de kerke toe
Middelstum by syne olderen in dat graf synre olde moder dat hem oec mede belevede. Do sullen de voerscr. renthe nicht bliven cloester to
den Damme. Meer so ghevet he se voer en testament in de kerke to Middelstum unde noch VI golden gulden uut den selven guederen to Bueren
gheleghen. Dat syn XXX golden gulden to samen. Daer salmen mede stichten ene nye vicarie to Middelstum Unde nemant deze vicarie machtich
sal wesen to vergheven dan allene de heerschap de de heerschappie daer heft over de borch. Unde dan de vicarius deser vicarie sal lesen alle we-
ke de dre voerscr. missen in synre selen salicheit synre olderen unde al synre vrunden. Item den kerckheren in den Damme IIII golden gulden voer en tes-
tament behalven dat hem to kumpt van den rechticheiden der kerken. Item enen yegeliken preester to der kerken in den Damme enen arens gulden.
Item mester Doeke deme kerckheren to Middelstum voer en testament IIII golden rynsen gulden unde wat hem to kumpt van rechticheit der kerken. Ist sake dat
syn licham daer begraven wert. Item enen yegeliken preester to Middelstum den vicarius unde cappelaen enen golden gulden. Item totten bouwen der kerken
to Middelstum XXX arens gulden. Item oec ghevet he daer enen syden casel blaes van verwen. Item totten bouwen der kerke in den Damme II golden gulden.
Item alle kerspelkerken ghelegen tusschen der Eemsen unde Lautwerse de in unsen verbunt synt enen halven arens gulden. Item over yegelike Abbacien oec
mede ghenoemet Sunte Annencloester dat oec ene abbacie is ene gulden crone dat se god voer hem bidden. Item den anderen cloesteren als Oterwerum
unde den anderen tusschen de Eemse unde Lauwerse gelegen enen yegeliken to den ghebou enen uterschen gulden uut- ghenoemen dat convent to Reyde den
gyft he ene vette koe edder enen even ossen of ene tunne gadden. Item to Norden in dat olde cloester to den bouw XVI golden gulden unde daer den susteren
en aem wijns up dat se god voer hem bidden. Item den cloester to Eemden XVI arens gulden dat se willen god voer hem bidden. Item den hospitael ten Dam-
me enen golden gulden to den gebouw. Item den dren gast als to Middelstum to Obergum unde to Fermyssen enen ytliken enen mudde rogghen voer den armen.
Item den anderen armen lueden int ghemeen VI hele Osenbrugger laken unde hundert paer schoen. Item de huesvrouwe deses duchtighen heren
ridders brachte mede in der tijt des tuchtighen versaminge des hilghen echtes ene merkelike summe gheldes na der uutwisinghe unde bescijn
des olden testamentes mit synre eyghen hant scrift ghescreven dussen bescreven merkelike summe betalinghe he begheert unde biddet van synen broeders
alre moeghe ghescheen unde beholden na eerkenninghe unde sententie desduchtighen unde edelen heren van Westfreeslant unde daer in to
vreden syn unde oer betalen in enre behoerliker tijt. Item he biddet van synen broderen unde wilt oec ganseliken beholden hebben dat syn
huesvrouwe sal beholden alle bewegelike guedere huesgeraet cleynodien in golde unde in silver to syringe oeres lichams behoerlijck syn
na oeren willen so langhe als se levet unde na oere doet sullen se alle wesen unde bliven in gades ere als in kelken unde in anderen orna-
menten der hilgher kerken. Unde al dat ghelt dat syn leve huesvrouwe by sick hevet edder in oere bewaringhe sal se beholden in
oere nutticheit unde gheen rede edder rekenschap sal se daer van gheven synen broderen. Item alle ornamenten van syden van golde clederen
clenodien de daer behoeren to den lichamme des duchtighen heren ridders sullen wesen to der ere gades sunder enige ansage synre broders.
Item he ghevet synre lever uutvercoeren moder to oeren leven alle guedere ghelgen in Middelstum gheheten Dydynghehuesen. unde na
hoer doet sullen se wedder vallen synen broderen. Item synre suster Ewen sullen syne brodere overgeven oer vaderlike erve unde guedere
alset grotelijc is unde redelijck up dat syne sele desses halven gheen schade hijrnamaels unde pine moeghe lyden. Item he bidt van synen
broederen erfghenamen dat se willen syne natuerlike soens helpen isset moghelijck unde willen ene hoersam syn to enen gheesteliken staete
unde preesterschap behulpelijck wesen Of dat nicht en weer edder schaghe so sullen se enen ytliken natuerliken soene gheven
hundert unde XXD golden gulden voer ene bruetgave daer se huesvrouwen dorch nemen to der hilgher echte. Item der moder to Middelstum ghe-
noemet Katherina en stal koen en en tabbert van enghelschen laken en oock van leytsch laken. Item he bidt van synen leven broders
eerfghenamen of daer weren summighe unrechtveerdige guedere unrechtveerdighen ghekregen in der veyde unde gheholden
dat se dese guedere wederrechtigen edder in gades ere keren van welkeren guederen syne leve huesvrouwe sal se underwisen 62. unde versekeren up dat syne sele nicht moeghe noet unde pyne hijrnamaels liden. Van allen desen voergheroerden stucken de
duchtighe edele ridder heer Abeko vaken voerghenoemt dusser en testamentmaker hem van mi ghemene notario voerghescreven
hevet begheert to maken en edder meer instrument of instuementen in alre besten schippenisse. Unde alle dese syn ghescheen
in den Damme in den huese des duchtighen heren unde ridders en testamentmakers In den yaer indictien daghe maent ure
stede als hijr baven ghescreven is. Daer over unde an weren de Eerweerdige unde bescheiden heren mester Ulphaert in den Dam kerckheren
unde ghemeyn commissarius Unde heer Nicholaus Enghelinck daer ter stede en cappelaen voer tughe gheloeve weerdich to allen
desen voerghescreven gheeschet unde oec ghebeden.
x
| Archiv | Groninger Archieven |
|---|---|
| Bestand | F.A. Van Ewsum |
| Zugangsnummer | 696 |
| Inventarnr. | 0064 |
| Regestnr. | 106 |
| Jahr | 1503 |
| Datumcode | 0111 |