| Nummer:oub1395 | Datum:17. Mai 1494 | Overlevering:Editie | Vindplaats:Ostfriesisches Urkundenbuch, II, S. 412, nr. 1395 |
Testament der Gräfin Theda von Ostfriesland.
In den namen des Heren. Amen. In deme jare na der gheboert unses leven Heren Jhesu Christi veerteynhundert ame veer unde negentichsten, ame saterdage voer Pynxteren, hebben wij Theda, gravinne tho Oestvreslanden, overghedacht unde betrachtet dat affgaen des sterfliken mensklichen levendes, de unghopelicheyt ende naheit des dodes, den alle mensken umme dat overtredent unde der sunde unser ersten olderen eyns moten lijden unde betalen van dessen levende tho scheydende voermyds deme dode, des alle menschen ghewys synnen; dan nemende en weet wanner, woe unde waer, noch de ure synes dodes, soe is deme menschen van noden, nutte unde orberlich, dat hee an dencke seer nerstighen na salicheyt syner selen, dat hee syne dynghe also schycke unde sette in synen testamente unde laesten willen, so hee dee wyl hebben gheholden na synen dode. Alsus hebben wij Theda, gravynne vorscr., overghedacht to salicheyt unser unde unses leven saligen heren greven Ulrycks, unses huesheren, unde unser kynder mylder gedachten selen, zone unde dochter, soe wij nu ter tijd noch van der barmharticheit Gotz na unsen older mogheliken, starck van lichame, gaende, staende, vulmechtich alle unser synnen, redelicheit unde verstandes, in- unde uthwendighen, hebben wij gheschijcket, ghemaket ende ghesettet unse testament unde laesten wyllen in alderbesten wise, maneer unde formen, soe wij kunden unde mochten van ytlicken unde gelde unde nalaten guederen unde anderen ghesetten, welck wij also begeren unde willen gheholden hebben unde verfolget van unsen leven soens, de rechte folgere unde erven synnen tho eren saligen vaders ende unsen naghelaten guderen na unsen dode na allen rechten, unde dat in desser nabescrevener wijse
Int erste bevelen wij Code almachtich unsen schypper unse selen, der erden unsen lycham, den to begraven by unsen saligen heren vorscr. ende by unse kynder mylder ghedachten int cloester to Norden to sunte Mariendale, in de cappellen. Tho den anderen so geven wij vor salicheit unser, unses salighen heren unde unser kyndere zelen, de doet synne unde noch sterven moghen, hundert golden Rynsche gulden demesulften cloester unde convente tho Norden, dat ghemeyne convent truweliken in allen eren missen, memorien, vigilien unde anderen ghetijden unde ghebeden dagelix vor unser aller selen ewelick to byddene Gott den Herrn, hee uns wille verlenen de vroude syns ewighen levendes. Tome derden geven wij deme cloester to Appingen hundert Rynsche gulden, dat se ock truweliken in allen eren ghebeden to ewighen tyden sullen bydden vor unser aller zelen. Deme cloester tho Sijlmonken gheven wy hundert Rynsche gulden, truweliken vor unse zelen to ewighen tijden to bijddene. Item deme cloester tho Yle hundert Rynsche gulden, se to ewigen tijden vor unser aller leven zelen salicheit ynichliken sullen bydden. Item deme convente tho Thedinghen vyftich Rynsche gulden. Item deme convente tho Meerhusen vyff unde twyntich Rynsche gulden. Item deme convente tor Coldynnen vyff unde twyntich Rynsche gulden, see alle sampt vor unser aller zelen truweliken to ewighen tijden in allen eren tyden unde ghebeden an Gott den Heren sullen bijdden. Ock hebben wij ghescycket, ghesettet unde ghemaket, schicken, setten, ordineren unde maken wij jegenwordich in dessen unsen testamente, dat men van den renthen unde huren van deme erve tho Herseweghe sal tho ewighen tyden alle jaer nemen unde upboren hundert Arnsche gulden, so de nu ganckbaer synnen, de de cappellaen van sunte Jacops cappellen in der kerspelkerken to Emeden unde der cappellen Herseweghe, de an unde by eyn vereniget tosamen sullen bliven tho ewighen tijden, sal upboren unde untfangen, de veertich Arnsche gulden voer syne jaerlixke renthe, van den tsestich sal men de cappellen to Hersewege in tymmeren, dake unde in anderen clenodien jaerlix holden in allen eren gueden wesende, wanner des van noden is, ende wat van dessen 60 gulden over blivet jaerlix unvertymmert, daer sal de cappellaen mede kopen hemmede, schoen unde andere graue cledinghe den rechten armen tho ghevene ane uthnemynge der personen alle jaer sunder sument, so vro men de hure van den meyeren gheboert heft. Item na unsen doet zal men unsen swarten fluelen mantel spreyden uppe unsen sarck hen tor tydt unse lycham werde bestadet tor erden, dan sal de mantel bliven int convent Norden vorgescr., unde daeraf sal men laten maken ene koerkappen tho deme deenste Gotz, so langhe de kan duren. Item worde ock sake, dat wy hyrnaest ofte in unser laesten krancheyt wes meer umme salicheyt unser zelen ofte ander sake unde ock unsen megheden unde deneren ychtes wes worden gevende ofte bevelende, dat begheren wij ock alsoe eynen voertganck unde forderinghe myt alle den vorgeroerden legaten unde ghesetten van unsen leven sonen tho untrichtene, als unsen lesten willen und testament. Noch furder begeren wy van unsen leven soens, dat de sampt unser dochter Almoet, orer suster, willen gunnen unde tholaten, indeme see nu voertan een to willen sij, de tho vrede holde unde bynnen landen bliven wille, dat see moghe mede myt en wonen uppe der borch tho Greetszyl, unde vor syck mach hebben dat clene kamerken, myt eer mach holden ene guederhande denstjunferen, eyne kamermaget unde eynen junghen unde oer ock willen laten holden ere clenodien unde clederen, als zee nu heveth, daertho eer alle jaer van den huren willen gheven veerstich Rynsche gulden, see syck mede holden mach ere cledere unde clenode tho verbeteren, ore denstjunferen unde maghet van tho lonen. Item wer ock sake, dat jement na unsen dode wolde claghen, spreken ofte manen, dat wy jemende myt unrechte beschediget ofte to kort ghedaen, dat syne ghenomen ofte untholden hadden, so dat dee rechte sprake to uns ghehatt mochten hebben ofte meynden to hebben, des wij nicht en hopen by uns wytscup, so begeren wy, oft jement qweme, alsodane ansprake unde claghe in tokomenden jaren dede, dat y unse leve soens alsodane claghe unde sprake stellen in gheboerlich gerichte voer erbere unde wise manne in der rechte verfaren, de sodane sake forderen unde endighen, dat de dynghe gaen na rechte, unde juw dairna hebben willen. Item wy begheren unde willen, dat van den huren van Manslacht alle jaer sal werden ghegheven den armen to Norden tho kledinge veer stighe Arnsche gulden, als dan in der tydt genghe, ofte de ghewerde na sunte Michahelis daghe, sunder, vermynringhe, so unser saliger here, greve Ulrich, dat in synen testamente hevet gheschicket ane versument. Item alle desse vorg. legaten, almissen, ghesette, wo de alle vorghenant synnen, voert tohantz na unsen dode also wyllen forderen unde in allen puncten sunder vermynringhe unde langer toven vullenbringhen to eynen gueden ende.
Voertmer hebben wij Theda, gravinne voergemelt, tor sulften tydt betrachteth unde overghelecht dyt sterflike bedrechlike levent, unde dat nemende weet, wo langhe de menske vermytz der schickinghe unde verhenginghe des almachtigen Gotz ende na verlope der menslike natuer moghe leven, want de van so ungheliken older van dessen levende scheyden, de eyne in der jungen jogent, de ander int myddel, de derde int laest older etc., noch eyne ander schickynghe unde testament ofte laesten willen gesettet, gheschycket unde ghemaket, dat wy also begheren tho holdene to folgende van unsen eddelen leven soens, rechte executoren unses testamentes: wanner de dynghe syck so verlepen vermyds den wyllen ofte scyckinge des almachtigen Gotz, de unse eddele leven soens sunder lyves echte erven van en gheteelt unde gheboren verstorven in Got den Heren, dat syne mylde barmharticheit mote verhoden, den so geven wy unde hebben ghegheven in dessen unsen testamente umme salicheit unser, unses salighen heren vorg., unser kyndere, unser olderen, voirolderen unde alle unser frunde selen, desse nabescreven erve unde land erfliken sende eweliken cloisteren, kerken unde gotzhuseren, so hyrna folget: Item int erste geven wy deme convente ofte cloester in sunte Mariendale to Norden, daer wy unse grove hebben ghekoren, unse erve unde landt, dat wy hebben liggende in Walthuser hammerka, dat tweellef stighe grase landes mach wesen of daer by, unde gheven en dat umme Gotz willen, dat convent daervan tho levende, in tymmer unde in gueder religien to holdene, unde se sampt getruwliken to ewygen tyden sullen in allen eren ghebeden voer unser aller zelen, so vorg. is, ynnichliken bydden, uns Got syne ewighe levent mote verlenen. Item den convente tho Appingen unde den convente to Emeden, den Mynnerbroderen, gheven unde bevelen wy de erve unde lande, wy to Jemgen, Mydlum unde daer ummelanx[*] in Reyderlande hebben liggende, dat uns angheervet is van unser grotemoder, dat see de tosamende sullen hebben unde deylen, darvan tho levende unde tymmer der cloester daermede to holdene, unde int ewich voer unse unde unser olderen zelen truweliken to byddene, unde de erve ock nummermeer tho verkoepene. Item deme convente to Yle alle de erve unde land uns behorende in Overledyngerlande to Hilkenborch unde daer anders jergen ummelanx liggende, unde dat convent to Yle solde dan alle jaer tot ewich deme convente to Meerhusen van den huren der vorscr. erve unde lande geven twyntich Rynsche gulden, unde dat de convente samptliken sahen truwliken bydden voer uns unde alle unser unde unser frunde selen in allen eren ghebeden to ewighen daghen. Item so gheven unde bevelen wy deme convente to Thedingen alle dat erve unde landt, dat wy hebben unde uns angheervet is in Moermerlande, in den kerspelen tho Hleer, Loghe, Uttermoer, Neddermoer unde daer jergen ummelanx in Moermerlande, dat ewichliken to hebbene unde tho brukene, sunder dat convent sal van der renthe der erve alle jaer int ewich der kerken tho Hleer geven tor tymmeringhe twyntich Rynsche gulden unde eynen ytliken preester in der sulften kerken alle jaer enen Rynschen gulden, unde daer sullen see alle jaer twee memorien myt vigilien unde seelmissen voer holden truweliken voer unser, unser olderen unde voer aller unser frunde zelen to ewigen tyden byddene. Item so gheven unde bevelen wy volgen to laten in der kerspelkerken to Emeden to dreen altaren, noemptlichen to sunte Jacobi in der cappellen, to sunte Ewaltz unde sunte Nicolaus altaren, unse erve unde landt, dat wy hebben ghekoft van salighen meyster Doden unde van saligen Hayngk Aldersen van Norden kynderen in Emeder ofte Ymminger hammerken ofte anderswaer, de thosamende to ghebrueken unde de rente ghelyck to delene, de preestere der vorg. altare ghetruweliken voer alle unser unde unser frunde selen in eren myssen unde vigilien to byddene to ewighen tyden. Item geven wy in de kerken tho Hynte to unser lever Vruwen altaer ene fenne van achte grasen, voer der borch tho Hinte belegen, de preester tho deme altare de tho ghebrukene to ewighen tyden alle tydt voer unser, unser salighe moder unde unse kyndere zelen myd myssen unde vigilien to byddene. Item gheven der kerken daersulfs to tymmeringhen, ofte de kercken unde clenodien mede tho verbeteren, dat erve unde landt by Hinter hoeplande, van Galeken Wiltedes ghekoft, unde dat stucke landes in Westerhuser hammerka, sunder de kerckfogede der kerken to Hinte sullen alle jaer den kercheren unde vicario van den huren des erfs geven enen jeweliken enen Rynschen gulden, unde daer sullen se voer holden des jaers twee memorien myt vigilien unde seelmissen truweliken vor de selen tho byddene to ewigen tyden. Item geven oeck deme cloester ofte convente to Sylmonken ses deymede ofte acker landes, de Tyuche gheheten, unde vyf demede meetlandes, de Hoechstede gheheten, nicht veer van oren convente belegen, unsen leven Heren truweliken tho bydden voer unser aller zelen in allen oren missen unde anderen ghebeden. Item gheven wy in de kerken tho Greetzyl alle erve unde lant wy ghekoft hebben van Stydeloffe Haytedes soene to Bergum, de helfte to tymmeringe unde clenodien der kerken mede tho holdene, unde de ander helfte deme kercheren unde prebendato in der sulften kerken, dat see unsen leven Heren truweliken sullen in allen oren vigilien, missen unde anderen ghebeden to ewigen tyden voer unser, unses salighen heren, unser kynderen, unser olderen unde voer aller unser frunde selen bydden. Dyt vorg. ghesette unde schyckinghe wyllen wy Theda, gravinne velegenant, holden unde hebben voer eyn testament unde laesten willen in alsodaner maneer, ofte ydt also van voersichticheyt Gotz gefelle, dat unse leven soens aflivich worden unde ane lyveserven van en gheboren verstorven, so scholen desse voergeteykende erve unde lande also ghegheven syn sunder vermynneringhe unde belettynghe tor eren Gotz voer unser aller selen salicheyt, so voergheroert is ane jemendes weddersprake; den wert sake, dat Got verbede, unse leven soene sunder lyveserven in Gott verstorven, unde unse dochter junfer Almoet by den landen unde luden bleve, so sal allikewal desse giften, gaven unde legaten des landes halven an cloestere, kerken unde gadeshueseren ghescheen, so vorgescr. is, synen vullen voertganck hebben, so dat geordineret unde bescycket is, ane jemandes weddersprekent to ewighen tyden. Voertmeer isset, dat ydt Gott na syner gotlichen guedertirenheyt unde mylden barmharticheyt alsoe gheschyckede unde fogede, dat unse leven soens beide ofte erer eyn echte erven van en gheboren naeleten, so mogen see desse vorg. erve unde landt oren kynderen erven unde nalaten, unde so scal dyt vorg. ghesette unde schyckynghe van den legaten ofte gaven van den erve unde lande vorg. hyrinne wedderumme ghesproken, gheropen unde ghestemmet syn, unde van gener werde ofte vasticheyt gheholden werden. Hyr mede, by, an unde over synnen ghewesen de eraftighen preesteren her Jurien, kercher in der Greedt, meyster Tyart, kercher tho Pilsum, unde her Jacop, prebendatus in der Greet, als tughe sunderlinx hyrtho geesket unde ghebeden. In oerkunde unde merer tuchnisse der waerheyt hebben wy Theda, gravinne vilgenant, den eddelen unsen leven soen heren Edzarde, tho Oestvreslande graven, fruntliken ghebeden, dat hee van unser weghen, umme ghebrekes willen unsen egen segels, unde ock van des eddelen unses leven soens juncher Uken weghen, went hee noch sulfs gheen seghel bruken of forene is, dyt sulfte unse testament unde laesten willen myt synen ingheseghel wulde beseghelen. Deme wy Edzardt, grave vorscreven, umme unser fruntliker lever moder unde broders bede willen also gherne hebben ghedaen, unde hebben unse rechte ingheseghel van unser aller weghen witliken beneden ant spatium desses testamentes heten hanghen, dat ghegheven is ime jaere unde daghe bovenghescreven.
Int erste bevelen wij Code almachtich unsen schypper unse selen, der erden unsen lycham, den to begraven by unsen saligen heren vorscr. ende by unse kynder mylder ghedachten int cloester to Norden to sunte Mariendale, in de cappellen. Tho den anderen so geven wij vor salicheit unser, unses salighen heren unde unser kyndere zelen, de doet synne unde noch sterven moghen, hundert golden Rynsche gulden demesulften cloester unde convente tho Norden, dat ghemeyne convent truweliken in allen eren missen, memorien, vigilien unde anderen ghetijden unde ghebeden dagelix vor unser aller selen ewelick to byddene Gott den Herrn, hee uns wille verlenen de vroude syns ewighen levendes. Tome derden geven wij deme cloester to Appingen hundert Rynsche gulden, dat se ock truweliken in allen eren ghebeden to ewighen tyden sullen bydden vor unser aller zelen. Deme cloester tho Sijlmonken gheven wy hundert Rynsche gulden, truweliken vor unse zelen to ewighen tijden to bijddene. Item deme cloester tho Yle hundert Rynsche gulden, se to ewigen tijden vor unser aller leven zelen salicheit ynichliken sullen bydden. Item deme convente tho Thedinghen vyftich Rynsche gulden. Item deme convente tho Meerhusen vyff unde twyntich Rynsche gulden. Item deme convente tor Coldynnen vyff unde twyntich Rynsche gulden, see alle sampt vor unser aller zelen truweliken to ewighen tijden in allen eren tyden unde ghebeden an Gott den Heren sullen bijdden. Ock hebben wij ghescycket, ghesettet unde ghemaket, schicken, setten, ordineren unde maken wij jegenwordich in dessen unsen testamente, dat men van den renthen unde huren van deme erve tho Herseweghe sal tho ewighen tyden alle jaer nemen unde upboren hundert Arnsche gulden, so de nu ganckbaer synnen, de de cappellaen van sunte Jacops cappellen in der kerspelkerken to Emeden unde der cappellen Herseweghe, de an unde by eyn vereniget tosamen sullen bliven tho ewighen tijden, sal upboren unde untfangen, de veertich Arnsche gulden voer syne jaerlixke renthe, van den tsestich sal men de cappellen to Hersewege in tymmeren, dake unde in anderen clenodien jaerlix holden in allen eren gueden wesende, wanner des van noden is, ende wat van dessen 60 gulden over blivet jaerlix unvertymmert, daer sal de cappellaen mede kopen hemmede, schoen unde andere graue cledinghe den rechten armen tho ghevene ane uthnemynge der personen alle jaer sunder sument, so vro men de hure van den meyeren gheboert heft. Item na unsen doet zal men unsen swarten fluelen mantel spreyden uppe unsen sarck hen tor tydt unse lycham werde bestadet tor erden, dan sal de mantel bliven int convent Norden vorgescr., unde daeraf sal men laten maken ene koerkappen tho deme deenste Gotz, so langhe de kan duren. Item worde ock sake, dat wy hyrnaest ofte in unser laesten krancheyt wes meer umme salicheyt unser zelen ofte ander sake unde ock unsen megheden unde deneren ychtes wes worden gevende ofte bevelende, dat begheren wij ock alsoe eynen voertganck unde forderinghe myt alle den vorgeroerden legaten unde ghesetten van unsen leven sonen tho untrichtene, als unsen lesten willen und testament. Noch furder begeren wy van unsen leven soens, dat de sampt unser dochter Almoet, orer suster, willen gunnen unde tholaten, indeme see nu voertan een to willen sij, de tho vrede holde unde bynnen landen bliven wille, dat see moghe mede myt en wonen uppe der borch tho Greetszyl, unde vor syck mach hebben dat clene kamerken, myt eer mach holden ene guederhande denstjunferen, eyne kamermaget unde eynen junghen unde oer ock willen laten holden ere clenodien unde clederen, als zee nu heveth, daertho eer alle jaer van den huren willen gheven veerstich Rynsche gulden, see syck mede holden mach ere cledere unde clenode tho verbeteren, ore denstjunferen unde maghet van tho lonen. Item wer ock sake, dat jement na unsen dode wolde claghen, spreken ofte manen, dat wy jemende myt unrechte beschediget ofte to kort ghedaen, dat syne ghenomen ofte untholden hadden, so dat dee rechte sprake to uns ghehatt mochten hebben ofte meynden to hebben, des wij nicht en hopen by uns wytscup, so begeren wy, oft jement qweme, alsodane ansprake unde claghe in tokomenden jaren dede, dat y unse leve soens alsodane claghe unde sprake stellen in gheboerlich gerichte voer erbere unde wise manne in der rechte verfaren, de sodane sake forderen unde endighen, dat de dynghe gaen na rechte, unde juw dairna hebben willen. Item wy begheren unde willen, dat van den huren van Manslacht alle jaer sal werden ghegheven den armen to Norden tho kledinge veer stighe Arnsche gulden, als dan in der tydt genghe, ofte de ghewerde na sunte Michahelis daghe, sunder, vermynringhe, so unser saliger here, greve Ulrich, dat in synen testamente hevet gheschicket ane versument. Item alle desse vorg. legaten, almissen, ghesette, wo de alle vorghenant synnen, voert tohantz na unsen dode also wyllen forderen unde in allen puncten sunder vermynringhe unde langer toven vullenbringhen to eynen gueden ende.
Voertmer hebben wij Theda, gravinne voergemelt, tor sulften tydt betrachteth unde overghelecht dyt sterflike bedrechlike levent, unde dat nemende weet, wo langhe de menske vermytz der schickinghe unde verhenginghe des almachtigen Gotz ende na verlope der menslike natuer moghe leven, want de van so ungheliken older van dessen levende scheyden, de eyne in der jungen jogent, de ander int myddel, de derde int laest older etc., noch eyne ander schickynghe unde testament ofte laesten willen gesettet, gheschycket unde ghemaket, dat wy also begheren tho holdene to folgende van unsen eddelen leven soens, rechte executoren unses testamentes: wanner de dynghe syck so verlepen vermyds den wyllen ofte scyckinge des almachtigen Gotz, de unse eddele leven soens sunder lyves echte erven van en gheteelt unde gheboren verstorven in Got den Heren, dat syne mylde barmharticheit mote verhoden, den so geven wy unde hebben ghegheven in dessen unsen testamente umme salicheit unser, unses salighen heren vorg., unser kyndere, unser olderen, voirolderen unde alle unser frunde selen, desse nabescreven erve unde land erfliken sende eweliken cloisteren, kerken unde gotzhuseren, so hyrna folget: Item int erste geven wy deme convente ofte cloester in sunte Mariendale to Norden, daer wy unse grove hebben ghekoren, unse erve unde landt, dat wy hebben liggende in Walthuser hammerka, dat tweellef stighe grase landes mach wesen of daer by, unde gheven en dat umme Gotz willen, dat convent daervan tho levende, in tymmer unde in gueder religien to holdene, unde se sampt getruwliken to ewygen tyden sullen in allen eren ghebeden voer unser aller zelen, so vorg. is, ynnichliken bydden, uns Got syne ewighe levent mote verlenen. Item den convente tho Appingen unde den convente to Emeden, den Mynnerbroderen, gheven unde bevelen wy de erve unde lande, wy to Jemgen, Mydlum unde daer ummelanx[*] in Reyderlande hebben liggende, dat uns angheervet is van unser grotemoder, dat see de tosamende sullen hebben unde deylen, darvan tho levende unde tymmer der cloester daermede to holdene, unde int ewich voer unse unde unser olderen zelen truweliken to byddene, unde de erve ock nummermeer tho verkoepene. Item deme convente to Yle alle de erve unde land uns behorende in Overledyngerlande to Hilkenborch unde daer anders jergen ummelanx liggende, unde dat convent to Yle solde dan alle jaer tot ewich deme convente to Meerhusen van den huren der vorscr. erve unde lande geven twyntich Rynsche gulden, unde dat de convente samptliken sahen truwliken bydden voer uns unde alle unser unde unser frunde selen in allen eren ghebeden to ewighen daghen. Item so gheven unde bevelen wy deme convente to Thedingen alle dat erve unde landt, dat wy hebben unde uns angheervet is in Moermerlande, in den kerspelen tho Hleer, Loghe, Uttermoer, Neddermoer unde daer jergen ummelanx in Moermerlande, dat ewichliken to hebbene unde tho brukene, sunder dat convent sal van der renthe der erve alle jaer int ewich der kerken tho Hleer geven tor tymmeringhe twyntich Rynsche gulden unde eynen ytliken preester in der sulften kerken alle jaer enen Rynschen gulden, unde daer sullen see alle jaer twee memorien myt vigilien unde seelmissen voer holden truweliken voer unser, unser olderen unde voer aller unser frunde zelen to ewigen tyden byddene. Item so gheven unde bevelen wy volgen to laten in der kerspelkerken to Emeden to dreen altaren, noemptlichen to sunte Jacobi in der cappellen, to sunte Ewaltz unde sunte Nicolaus altaren, unse erve unde landt, dat wy hebben ghekoft van salighen meyster Doden unde van saligen Hayngk Aldersen van Norden kynderen in Emeder ofte Ymminger hammerken ofte anderswaer, de thosamende to ghebrueken unde de rente ghelyck to delene, de preestere der vorg. altare ghetruweliken voer alle unser unde unser frunde selen in eren myssen unde vigilien to byddene to ewighen tyden. Item geven wy in de kerken tho Hynte to unser lever Vruwen altaer ene fenne van achte grasen, voer der borch tho Hinte belegen, de preester tho deme altare de tho ghebrukene to ewighen tyden alle tydt voer unser, unser salighe moder unde unse kyndere zelen myd myssen unde vigilien to byddene. Item gheven der kerken daersulfs to tymmeringhen, ofte de kercken unde clenodien mede tho verbeteren, dat erve unde landt by Hinter hoeplande, van Galeken Wiltedes ghekoft, unde dat stucke landes in Westerhuser hammerka, sunder de kerckfogede der kerken to Hinte sullen alle jaer den kercheren unde vicario van den huren des erfs geven enen jeweliken enen Rynschen gulden, unde daer sullen se voer holden des jaers twee memorien myt vigilien unde seelmissen truweliken vor de selen tho byddene to ewigen tyden. Item geven oeck deme cloester ofte convente to Sylmonken ses deymede ofte acker landes, de Tyuche gheheten, unde vyf demede meetlandes, de Hoechstede gheheten, nicht veer van oren convente belegen, unsen leven Heren truweliken tho bydden voer unser aller zelen in allen oren missen unde anderen ghebeden. Item gheven wy in de kerken tho Greetzyl alle erve unde lant wy ghekoft hebben van Stydeloffe Haytedes soene to Bergum, de helfte to tymmeringe unde clenodien der kerken mede tho holdene, unde de ander helfte deme kercheren unde prebendato in der sulften kerken, dat see unsen leven Heren truweliken sullen in allen oren vigilien, missen unde anderen ghebeden to ewigen tyden voer unser, unses salighen heren, unser kynderen, unser olderen unde voer aller unser frunde selen bydden. Dyt vorg. ghesette unde schyckinghe wyllen wy Theda, gravinne velegenant, holden unde hebben voer eyn testament unde laesten willen in alsodaner maneer, ofte ydt also van voersichticheyt Gotz gefelle, dat unse leven soens aflivich worden unde ane lyveserven van en gheboren verstorven, so scholen desse voergeteykende erve unde lande also ghegheven syn sunder vermynneringhe unde belettynghe tor eren Gotz voer unser aller selen salicheyt, so voergheroert is ane jemendes weddersprake; den wert sake, dat Got verbede, unse leven soene sunder lyveserven in Gott verstorven, unde unse dochter junfer Almoet by den landen unde luden bleve, so sal allikewal desse giften, gaven unde legaten des landes halven an cloestere, kerken unde gadeshueseren ghescheen, so vorgescr. is, synen vullen voertganck hebben, so dat geordineret unde bescycket is, ane jemandes weddersprekent to ewighen tyden. Voertmeer isset, dat ydt Gott na syner gotlichen guedertirenheyt unde mylden barmharticheyt alsoe gheschyckede unde fogede, dat unse leven soens beide ofte erer eyn echte erven van en gheboren naeleten, so mogen see desse vorg. erve unde landt oren kynderen erven unde nalaten, unde so scal dyt vorg. ghesette unde schyckynghe van den legaten ofte gaven van den erve unde lande vorg. hyrinne wedderumme ghesproken, gheropen unde ghestemmet syn, unde van gener werde ofte vasticheyt gheholden werden. Hyr mede, by, an unde over synnen ghewesen de eraftighen preesteren her Jurien, kercher in der Greedt, meyster Tyart, kercher tho Pilsum, unde her Jacop, prebendatus in der Greet, als tughe sunderlinx hyrtho geesket unde ghebeden. In oerkunde unde merer tuchnisse der waerheyt hebben wy Theda, gravinne vilgenant, den eddelen unsen leven soen heren Edzarde, tho Oestvreslande graven, fruntliken ghebeden, dat hee van unser weghen, umme ghebrekes willen unsen egen segels, unde ock van des eddelen unses leven soens juncher Uken weghen, went hee noch sulfs gheen seghel bruken of forene is, dyt sulfte unse testament unde laesten willen myt synen ingheseghel wulde beseghelen. Deme wy Edzardt, grave vorscreven, umme unser fruntliker lever moder unde broders bede willen also gherne hebben ghedaen, unde hebben unse rechte ingheseghel van unser aller weghen witliken beneden ant spatium desses testamentes heten hanghen, dat ghegheven is ime jaere unde daghe bovenghescreven.
x
| Fonds | Ostfriesisches Urkundenbuch, II |
|---|---|
| Fol.nr. | S. 412 |
| Nr | 1395 |
| Olim | Orig. Testamente Nr. 4. Gedr. Brenneysen, S. 108. |
| Jaar | 1494 |
| Datumcode | SaPentec |
x
| Commentaar | Das Siegel ist gut erhalten. Es enthält einen Wappenschild mit der Harpyie und 4 Sporenrädern, einen gekrönten Helm mit Lilie. Auf einem Spruchband die Legende: s. Edzardi comitis Phrisie Orientalis. |
|---|