Nederlands (NL)  German (DE)
Nummer:hjk004 Datum:11 nov. 1434 Überlieferung:Afschrift Fundstelle:Arch. Hoge Justitiekamer, inv.nr. 2328, fol. 006v, reg. 004

Quelle Recto Rückseite Übersetzung Relationen Siegel Material Literatur Index N. B.
Wy Borgemester en Raed in
Groningen ennde die gemene
Bueren ennde erffgenamen
vande Wester Hemmerick
an die enen zijd Ennde Broder
Duijrt abt to den Buerenn
ennde gemene convents ende
aldaer ghemene rechters
ennde meente van Schermster
zijlvestenn up den anderen zijd bekennen en tugen mijt dessen openen breve dat
wij voer ons ennde onse naekomelinge mijt malkanderen
sint verdragen in vorwerden
ennde articulen van eenre
wateringe hiir na beschrevn
welcke waterganck wij
van Schermster Zijlvestenn
voerscr. hebben ingenomen in
onnse zijlvestenn ennde willen gunnen ennde tostaenn
den Bueren ennde erffgemnamen in der stad van Gro-
ningen mijtter wester
Hemmericke uut onsen sijle
to Delffsijle to wateren
tot ewigen dagen ghelijck
dat wi der stad OesterHammericke gedaen hebben
up alsulcke vorwerden als
hiir na gescrevenn staet. In
den ersten dat die Buere
ennde erffgenamen vander
Wester Hemmericke sullen oer dijcke dichte holden
ennde hoger maeken twee
voete ennde ene halve mede
boven breedt to vollen landt
omme die Wester Heemericke van der stadt bij langks
den Wester depe an denn
kadijck also hooge ennde starck
maken als hie den is bij dem
Westerdeepe. Ennde voert
oestwert omme to den Grunt
zijle ennde voert ahn denn
thije bij den Steentille to dat
em geen vremt water in en
kome vanden Westerdeepe
vanden Paddepoel noch van
den Oesterdeepe sunder argelist off bedriegenisse tot
ewigen toe holden. Item
weert saecke dat desse
dijcke overlepen off inbreken
so sal degene den die dijcke
sijne sint breken van eenen
voete overlopes enen halven
schilling paijments als die stad
in Groningen ere broekenn
nemen. Ennde van elkes
voetes deep oeck .r.o vele
der sint ene halve marck
payments voergen. Ennde die
zijlrechters mogen beden den
genenn die de dijcke sine
sint dat sie die dijcke
maeke off maken laete bijnnen den naesten etmale bij
den dubbelden broke. Ennde
wert dat die brekelijcken
man nijet en makede sinen
dijck bij den eersten etmale
so sal dat wesen des derden
dages drijvolt ennde also
voert up to wokeren elkes
dages al want ter tijt dat
hie sine dijcke gemaket
hevet. Item so sullen
di3 Bueren vander Wester
Hemmericke ene schot dore
maken bij den Grunt zijle
Ennde weert dat die dicke
bijder Wester Hemmericke
off kadijcke inbreken dat der
zijlvesten voergen. daer last
van quame so salmen die schotdoren under laten ende nijet
up sluten tensij bij rade der
meenre sijlrechters der sijlvestene voergen. van Schermer eet die
dicke weder maket is. Item
so sullen die Buerenj ennde erffgenamen van Groningen der
twier Hemmericke ende die
van Schermster Sijlvestenn
schouwen die Hemmericke
dicke ende Groninger dicke
to samenn die to Delffzijle
wateren also vake als em
genoget ennde die broke to
delen na oeren sijlrechters
breven. Ennde des mogen
die andere sijlvesten twee
Groniger dijcke mede schouwen
gelijck Schermer Sijlvestenn
Ennde weert dat twee sijlvestenn niet schouwen enn
woldenn so sullenn die Schermster sijlvestenn machtich wesen mit Groninger Sijlrechters to schouwen. Ennde en
wolden die Groninger sijl
rechters niet mede schouwen
so sullen die Schermster sijlrechters nochtans alle die
dijcke machtich wesen tho schouwen. Item weert
saecke dat ijenich man van
Groningen gebrecklijck worde in sijnen dijcke inder
Wester Hemmericke so
sal die raet van Gronningen den sijlrechters vann. Schermer den broke uuth
rechten alse desse selve
breeff inholdt in vyff werkel dagen. Ennde die sijlrechters mogen teren op die genen
daer sie up claghenn ennde die
teringe sal men mede uuthrich
ten mijtten broke Ende weert
dat die raet van Groningen
vorscr. den broeke neijt uutenrichten als vorscr. is so mogen
die zijlrechters des brecklicken mansguet beletten ende
besetten bekummeren voer
den broke waer em dat bestbeliket inder sijlvestenn vorscr.
Item die Buren ennde Erffgenamen vanden Wester Hemmericke sullen die wateringe die se gaende hebben
van oeren Gruntsijle doer
dat lott voorbij Kortinges
huus inden olden Ae to slaen
ennde overdammen ende den
dam dichte starke toe holdenn
ennde soo hoech dattet geen
vreemd water in en kome
Ennde die selve Bueren van
der Wester Hemmericke
mogen ennde sullen eenen
zijl leggen doer Sunte Walfriduswech daer dat bet
offte best genoget daer
oer water doer lopen mach
twe olde muerstene wijt
ennde twe olde muerstene
hooch ennde niet wijder noch
hoeger. Item so sullen die
Bueren ennde erffgenamen
vander Wester Hemmericke bijstandich ennde behulplick wesen der menen
sijlvestenenn van Schermer
nae oere macht dat die
panden bovenn in Drente
geslagen ennde geholdenn
worden. Item dat eijn deep
dat die van Gronningen van
der stad Oester Hemmericke
gegraven hebben tot der Lustiger Mare ennde dem zijl off
schot-dore bij der Hoogher
Bruggenn die sullen die Bueren ennde erffgenamen vander
Wester Hemmricke mede staende holden ennde dat deep
mede ruden ennde graven
gelijck der Oester Hemmericke
gras grase gelijck van des
to doen is buten koste ende
arbeijt der vorgen. sijlvesten
van Schermer ennde van
desser Mare sullen die Bueren van der Wester Hem-
mericke gelick der Oester
Hemmericke holden ende graeven dijcken ennde mudenn
ennde deelt to Popma Huus
to grass grase gelijck gelijcken
Schermster sijlvestenn voergen.
Item so sullen die Bueren van
der Wester Hemmerick
mijtten Buerenn vander
Oester Hemmericke to samen
enen zijlrechter holdenn to
dessen voergen. Schermster
Zijll ennde die voergen. zijlrechter sullen sie wandelen
in dat derde jaer alse zeede
ende gewoentte is inder
sijlvestenn voerscr. ennde hie
sall ennde dijckrechter
wesenn vanden twen Groninger Hemmericke den dijck
dagelijcx mede to schouwen
ennde den broke mede tho
nemenn mijttenn dijckrechters vandenn twen Hemrickenn vorgen. Ennde desse
Sijlrechter van Groningenn
twie Hemmericken sall den
abt vande Buerenn kesen
mijtten scheppers van der
sijlvesten vorgen. enen mede die
geguedet is in enen vandenn
twen Hemmerickenn die em
nutte ende guet duncket.
Ennde desse vorgen. sijlrechter sall gelijck wesen anderen sijlrechters van graessen
tale ennde hie sall settenn
enen egenwardes borge. Inder
sijlvestenn voergen. die eijghen
ervet sij dat hie gelijck sij
anderen sijlrechters to warve
to schote to rude ennde to sijlwerke. Item weert sake
dat der Bueren sijlrechter
to Groningen der twier Hemricke brecklijck worde van der
sijlrechters breve tegens dat
sijlrecht so en sullenn die van
Groningen oer sijlrechters borge
niet bevreden maer die andere sijlrechters sullen mactich
wesen daer over te richtenn
van oeren sijlrechte ennde
des olden sijlrechters borge
sall staende blijvenn al want
ter tijdt dat die eijn rechter
hefft enen anderen borgen
gesat. Item weert saeke
dat ijenige gebreken vellen
tusschen den Buren ennde
erffgenamen vander Wester
Hemmericke ennde zijlvesten
vann Schermsterzijl voergen.
dat sall scedenn to rechte off
to vrundscappe die abbt van
denn Burenn mijtten vier
scheppers vanden sijlvesten
voergen. ennde mijtten sijlrechter vanden twen Hemmericken voergen. Ennde weerdt
saecke datt desse sesse nijet enns en mochtenn so wes dan
die abtt vanden Burenn mijtten merredeell vonde voer
ene schedinge daermede salt
gheeijndet ennde gheliket wesen. Item weert dat jenige
gebruken vellen inder zijlvestenn die nu voer neijt
geroert en sijnt daer en sullen
die vann Groningenn oer han-
de nijet inen slaenn mer sij
sullenn denn zijlrechters dat
richtenn laetenn bij em sulven
ten weer dat die saeckenn
also swaer weren dat sij
die vann Groningen daer eijschedenn em bistandich to wesenn in oeren rechte. Ennde so
solden die van Groningen den
zijlvestenn voergen. behulpelijck
wesen tot oeren rechte mijt
alle oeren vermogen. Item
die summe van gelde ennde dat
voerschot dat die Buerenn
ennde erffnotenn van der
Wester Hemmerick nu gegeven ennde betaeldt hebben
voer desse wateringhe.
Dem Abbte ennde sijlrechters
van Schermster zijllvestenn
dat sall wesen ennde comen
tot behoeff der menen sijlvesten voergen. als to denn
Delff mede te graven ende
to deepe offte enen andere
vrije wateringe mede thomaeken daer dat denn
sijlvesten bet gelegenn is
Ennde gevellet dat men ene
nije wateringe legede an
ijnniger zijd an Dijtmer
Rengers provest to Fumssum
offte sijn arffgenamen lande
dat hefft hie mit vrijen willen
overgegevenn voer em ende
sine erffgenamen omme
dat gemene orbar der sijulvestenn sunder ijenich geldt
off guet daer van to nemen
tot ewigenn dagenn. Ennde
wij Borgemeister ende Raed
van Groningenn ennde ge
mene Bueren ennde erffgenotenn vander Wester
Hemmericke loven den overgen.
sijlvestenn mijt gunsten ende
mijt rade bistandich ennde behulplick te wesenn omme dat
diepp ennde wateringhe
to rechte ennde to verbeterenn bij tzijdenn Oldersum hen
to leijdenn na onsen vermoegen. Item weert dat ijemandt in tokomendenn tijden
die Ammericke Deep offte
der Groninger twe Hemmericke dijcke offte ijenich
vann dessen mijt gewelde
doer grove daer onnse sijlvestenn last van water
van quaem dat sullen wij
mit malcanderen trouwelickenn hulpenn keeren nae
onnser macht so wan onser
enich denn ander enn daer
toe vermaent. Item weert
dat die vorgen. Buren ende
erffgenotenn vander Wester Hemmericke voerscr.
desse vorgen. vorwerdenn
puntenn ennde artikelen
ijenich in brekenn ende nijet
en huldenn so mogenn die
sijlvestenn vann Scharmer
oer waeteringhe ende dijck
weder toe slaenn buetenn
oeren ovelen moet al want
ter tijdt dat sije der sijlevestenne vorgen. daer voer
bescheit doene to mijnenn offte
to rechte als voerscr. is. Alle
argelist hijrinne uuthgesprokenn. In oerkunde der waerheijt so hebbenn wij Borgemester ennde raedt voergen. voer
ons ennde onnse raedt voergen. voer
ons ennde onnse naekomelingen
onser stadt segell an dessen
breeff gehangen inden jaer
ons heeren dusent vierhondert
vier ennde dertich up sunte
Mertens dach in den winter.
??
Recto:
x
x
Archiv Groninger Archieven
Bestand Arch. Hoge Justitiekamer
Zugangsnummer 136
Inventarnr. 2328
Fol. Nr. fol. 006v
Regestnr. 004
Register Feith hsfo.294
Jahr 1434
Datumcode Martin
x
x
Material papier